maandag 26 november 2012

Mansa Musa en het sprookje van Timbouctou



Er was eens lang geleden een koning. Zijn naam was Mansa Musa (koning Moussa) en hij leefde in de 14e eeuw. Hij regeerde over een heel groot rijk, Mali,  dat zich uitstrekte over het grootste deel van West Afrika. Al het land tussen de westkust van huidig Senegal. Mauritanië, Ghana en Cote d’ Ivoir tot aan de woestijn van de Sahara behoorde tot dit rijk. Het was verdeeld in 14 provincies of koninkrijken. Er waren 400 steden met verschillende religies.
Mansa Musa werd koning omdat zijn voorganger hem had aangewezen als zijn plaatsvervanger voor de tijd dat hij op reis was.




Deze koning wilde namelijk niet geloven dat het onmogelijk was om de rand van de oceaan te bereiken die de aarde omringt. Hij stuurde tweehonderd boten vol mannen, en andere boten vol goud, water en voorzieningen, genoeg voor meerdere jaren, op weg. Hij beval de kapitein niet terug te komen tot het doel was bereikt of de voorraden op waren. Lange tijd bleven ze weg en tenslotte kwam slechts één boot terug. Op de vraag van de koning wat er gebeurt was antwoordde de kapitein: lang hebben we gevaren totdat we in het midden van de oceaan een massief stromende rivier zagen. Mijn boot was de laatste, de boten voor mij vergingen in de grote draaikolk, niets zag ik meer van ze terug. Ik zeilde terug om u dit te vertellen. Maar de koning wilde hem niet geloven. Hij gaf opdracht 2000 boten uit te rusten voor hem en zijn mannen en nog duizend boten voor water en voorzieningen. Hij gaf het regentschap aan Mansa Musa voor de duur van zijn afwezigheid en vertrok om nooit meer terug te keren of een teken van leven te geven.

Mansa Musa werd dus de koning. Hij had vele namen zoals koning der koningen, keizer van het Malinese rijk, emir van Mali, Heer van de goudmijnen, de Leeuw van Mali. Zijn vermogen wordt geschat op 400 biljoen dollar en daarmee was hij de rijkste man op aarde ooit.

Als devoot Moslim ondernam hij een pelgrimstocht naar Mekka in 1324.
Zijn karavaan telde 60.000 mensen waaronder 12.000 slaven. 500 daarvan droegen elk 4 baar goud, de rest droegen kleding en tenten  en proviand. Zijn vrouw had 500 dienstbodes bij zich. Voorop liepen herauten, gekleed in zilver met een gouden staf. Er waren paarden en kamelen die tussen de 25 en 130 kilo goud elk droegen. Hij had 10.000 stukken bagage bij zich waaronder vele cadeaus. Onderweg deelde hij goud uit aan de armen die hij tegenkwam.




Hij handelde met goud om er souvenirs en kunstwerken van te laten maken. Ook wordt verteld dat hij elke vrijdag een moskee liet bouwen.


Toen de Mansa in Cairo arriveerde spendeerde hij zoveel goud dat de markt in elkaar zakte en de prijs devalueerde voor de volgende 100 jaar. De prijzen van goederen en waren schoten omhoog door de nieuw ontstane rijkdom onder de lokale bevolking. In een poging dit te herstellen kocht de Mansa tegen hoge rentes  weer goud terug van de speculanten.
Een neveneffect van zijn actie was ook dat hij indirect financiële onderbouwing gaf voor de Italiaanse renaissance.

Met deze hele onderneming zette hij Mali letterlijk op de kaart en iedereen over de hele wereld sprak over deze koning uit Timbouctoe. Mali werd een economische wereldpartner tot in de late Middeleeuwen.
de terugweg omgeven door geleerden
Op zijn lange terugtocht nam hij wetenschappers, architecten, kunstenaars en moslimgeleerden mee en Timbouctou werd een centrum van handel, cultuur en Islam. Universiteiten werden gesticht in Timbouctou, Djennee en Segou. Er werd godsgeleerdheid, astronomie, en wiskunde onderwezen hetgeen leerlingen uit het midden oosten en heel Afrika aantrok. De Islam werd verspreid via de universiteiten en markten..


Hij bouwde beroemde moskeeën, universiteiten, paleizen, een bibliotheek voor de oude geschriften alles versierd met zilver en goud.

bibliotheek Timbouctou

universiteit

Nog lang na zijn dood bleef Timbouctou een centrum van Islamitische cultuur dat geleerden, artiesten en dichters aantrok.

Het verhaal over de geheimzinnige stad van goud bleef nog eeuwen nagonzen ook toen de splendeur al af begon te nemen.




Frankrijk en Engeland wilden absoluut weten waar dat mysterieuze Timbouctou wel lag om er hun profijt van te kunnen trekken. Gedurende lange tijd stuurden zij ontdekkingsreizigers erop af die onderweg jammerlijk aan hun eind kwamen en Timbouctou nooit bereikten.



op zoek naar Timbouctou

Mango Park was een Schotse ontdekkingsreiziger
maar daarover morgen