zondag 13 maart 2016

De krokodil heeft gezegd...

Volgens Sedou betekent Bamako: de krokodil heeft gezegd …

het dorpje dat de Fransen aantroffen en dat uitgroeide tot Bamako, begin twintigste eeuw

In 1908 verklaarden de Fransen Bamako officieel tot de hoofdstad van hun kolonie.


Het kleine dorpje veranderde snel. De Fransen bouwden er huizen en later paleizen. Ik zag foto’s met Franse vrouwen in prachtige jurken zittend op de veranda’s onder parasols, nippend aan hun cocktails.

Ook begonnen ze met het vormen van een leger, daar zijn ze nu overigens nog steeds mee bezig.



Papiergeld dat de Fransen introduceerden. Eerst kwamen ze met zilveren munten waarvan de Malinezen dachten dat het sieraden waren, toen kwam het papiergeld. Deze biljetten waren van de grootvader van Sedou die gerekruteerd werd door het Franse leger. De eerste briefjes die hij verdiende gooide hij weg omdat hij niet wist wat hij ermee moest doen. (uit de verzameldoos van Sedou die ook de foto's maakte).
Ruim honderd jaar, werd het land compleet getransformeerd door het Westen. Vaak realiseer ik het me niet, ik denk vanuit onze eigen geschiedenis, maar in de omgang hier met de mensen stuit ik vaak op de diepe sporen en ook wonden die de westerse overheersing heeft toegebracht en die meespelen in de problematiek van vandaag de dag. Niet dat hun eigen geschiedenis niet gewelddadig was, dat was hij zeker maar het geweld en de arrogantie waarmee het Westen zich hier heeft binnengedrongen heeft nieuw geweld gegenereerd.

Voornaam bezoek

Hier op Here Bugu worden we de laatste tijd geconfronteerd met een nieuw fenomeen waar we nog niet zo goed raad mee weten. In toenemende mate krijgen we te maken met voorname Malinese heren die ons komen bezoeken. Ze hebben gehoord over Here Bugu en komen eens poolshoogte nemen. Hun verhaal is dat hun NGO getroffen wordt door bezuinigen uit het Westen. Reden: algehele bezuinigingen maar ook onvrede met de kwaliteit van het werk dat ze leveren. Ze komen “ons” om raad vragen. En de vraag is: Wat moeten ze doen, zodat de kraan openblijft.
Het probleem is dat deze mensen zijn geïndoctrineerd met dezelfde denkbeelden waarmee het Westen zijn top-down strategie heeft vormgegeven. Een top-down strategie die beschikt over heel veel goede instrumenten en ook goede bedoelingen maar die de verbinding met de doelgroep kwijt is geraakt of nooit heeft ontwikkelt.

Verwarring
Rondlopend op Here Bugu zie je de verwarring op de gezichten. Als Baba hun vraagt wat we voor ze kunnen doen is het antwoord: een cursus komen geven of ruimte bieden voor stagiaires. Maar geld daarvoor hebben ze niet want dat zou van hun budget afgaan dat ze nodig hebben voor het in stand houden van hun organisatie met gebouwen, auto's en salarissen. Als Baba vraagt wat zij voor ons kunnen doen antwoorden ze verbaasd: niets, want jullie lukt wat ons niet lukt.

Top down en bottup up, het zijn twee werelden die ver uit elkaar staan. De kennis, de meetinstrumenten en het grote geld zitten aan de ene kant, de menselijke relaties, de ervaring, het respect voor de Afrikaanse waarden aan de andere kant.

Het motto van Rondom Baba is: deel het beste van je cultuur met het beste van de cultuur van de ander. Dat geldt niet alleen voor de relatie van ons met de Afrikanen, het geldt ook voor de relatie top-downers en bottum uppers. Wat een rijkdom zou dat geven als die twee gaan samenwerken..
In de Ontwikkelings Samenwerkings protocollen wordt het woord “exit strategie” veelvuldig besproken. Voor mij betekent dat zoiets als je ergens in begeven maar met de deurknop van de deur naar buiten in je hand.

Maar hoe kun je nu spreken over “exit” als je je nog niet verbonden hebt? Verbinden is geven en nemen van twee kanten. Een gezonde verbinding, in welke relatie dan ook, werkt naar onafhankelijkheid in verbondenheid. Als dat niet lukt zit er een probleem in je verbinding.
Ons voorstel is om voortaan te spreken over “VERBINDINGS STRATEGIE”..En we pleiten ook voor verbinding tussen top-downers en bottum uppers.

Delen dus, die kennis, die ervaring, dat geld en die liefde voor dit werk.

Met de basis, hoe bescheiden ook, die we gelegd hebben met Here Bugu hebben we een prachtige uitvalsbasis gecreëerd, gedragen door de bevolking. De broodnodige financiën en deskundige hulp voor de uitbouw daarvan ontbreken ons. Laten we elkaar ont-moeten!!!

Noot: ik bedank hierbij alle mensen die onze strategie vertrouwen en ons steunen en ik bedank ook het bestuur van Rondom Baba waarin ik heel veel vertrouwen heb dat ze ons helpen met het bouwen aan de "verbindingsstrategie".

Zo, de krokodil heeft gezegd ...


elke zondag brengen we hem en zijn vrouwtje een verrassing. Geen exit strategie in dit geval, gewoon naastenliefde.

onze lieve Tellem van even verderop, met zijn wollen mutsje dat hij al vier jaar op heeft.
Nog een oude nazaat van de Pygmeeën. Ik heb hem in mijn hart gesloten.
Mevrouw Tellem. Volgens Sedou zijn het geen gewone mensen zoals wij, ze zijn heel zacht, zei hij. Dat in tegenstelling van wat men hier nog over de Tellem zegt, ze zijn gevaarlijk omdat ze nog over mythische krachten beschikken. De Fransen hadden ze graag in hun leger want ze konden vliegen en zich verplaatsen zonder dat iemand het zag. De vijand sloeg in het aangezicht van een Tellem op de vlucht, zo gaat het verhaal.

elke week zingt de griot (troubadour) van Here Bugu onder een boom voor de kinderen van de school over de geschiedenis van Mali, over goed en kwaad, over recht en krom. Onze griot is een edele man, een prachtig voorbeeld van Malinese waardigheid en eruditie, een mens waar de kinderen van houden en die ze ademloos toehoren.