zaterdag 26 april 2014

Een open blog aan mijn nieuwe buren in Gao

“Mali is geen gespreid bedje”

"Generaal Tom Middendorp stuurt de Nederlandse militairen met een gerust hart naar Mali Iedere situatie kunnen we aan. Maar een gespreid bedje is het niet, zei hij dinsdag op vliegbasis Eindhoven bij het vertrek van 100 militairen naar het bloedhete Afrikaanse land."




Allochtoon in Mali
Toen ik me 5 jaar geleden settelde in de buurt van Mopti kon ik niet vermoeden dat een aantal jaren later honderden landgenoten me zouden volgen. En al weken lees ik de berichten in de kranten, hoor de gesprekken op de radio, zie ik foto's en verbaas me.
Zoals in mijn blogs te lezen valt heb ik het leven in Mali, op het platteland, in de hitte en het stof, tussen de arme bevolking en de enge beestjes met vallen en opstaan moeten leren. In Nederland geef ik lezingen over "het leven als allochtoon in Mali". Deze blog is gewijd aan de militairen in Gao, aan wat er over hen gezegd en geschreven wordt voorzien van een paar ervaringen uit de praktijk van het leven hier.


"Baas blauwhelmen Mali: lijm schoenzolen laat los door hitte. Zo vertelden Franse soldaten me dat de lijm van hun schoenzolen losliet door de hitte. Liepen ze opeens op blote voeten. Ook rubbers aan auto's en elektronica gingen kapot.”

“Na het wakker worden gaat hij "HPG’en" – vaktaal voor ‘hygiëne en preventieve gezondheidszorg’. Je moet er meer aandacht aan besteden dan hier thuis. Je zit in een grote warme zandbak met allemaal beestjes. Remco heeft het advies gekregen om per 24 uur negen liter water te drinken tegen uitdroging. Mensen die er ervaring mee hebben, zeggen dat het na zes of zeven liter tegen gaat staan, maar eerder echt niet.”



Wassen met heet water helpt
De temperatuur stijgt nog steeds. Gister las Willem Snapper, een Nederlander die hier ook woont, 52 graden af op zijn thermometer. Mijn thermometer hangt in de kippenstal voor het welzijn van de kippen dus ik doe het meer op mijn gevoel. Het is heet maar nog uit te houden. Vanaf mei zal er geen wind meer zijn en wordt het broeierig, vochtig, dat is zwaarder. Dan vallen er ‘s avonds uit het vochtige donker allerlei soorten insecten in je nek, soms ziet elk oppervlak zwart van de krioelende beestjes. In de berichten van onze landgenoten in Gao, een paar honderd kilometer verder, las ik dat daar al 60 graden was gemeten.

Tegenwoordig doe ik aan mandiën. Ik zet een pan water op en giet daarna met een bakje zo heet mogelijk water over me heen. Daarna ben ik zo fris als een hoentje, heerlijk. Toen ik het enthousiast aan Baba vertelde luisterde hij geboeid en zei vervolgens met een opgetrokken wenkbrauw: “Dat heb ik je 5 jaar geleden al verteld. Ik stelde je voor om een kleine boiler te installeren. Maar je antwoordde dat het een belachelijk idee was. In Nederland waar het veel kouder is, waste je jezelf met koud water, zei je. Als je ging kamperen terwijl het vroor ging je onder de pomp. Dat was goed voor je, zei je. Ik was mezelf nooit koud” zegt Baba, “dan wordt ik ziek. Njaga zet elke avond water voor me op het vuur. En als je het nog beter wilt doen dan smeer je jezelf eerst helemaal in met kariteeboter en dan zeep je je hele lichaam in om alle microben te verwijderen en spoel je je af met heet water. Zo bescherm je jezelf hier.”

Conclusie: wees niet zo eigenwijs als ik maar luister goed naar de Malinese ervaringsdeskundigen en heet water kun je maken op een Cookit, geen kosten aan verbonden, de zon doet het werk, bij ons, op Here Bugu, plaats van vrede, te verkrijgen.


de zonnekokers voor o.a. het koken van water op zonne-energie
Veel drinken is belangrijk. Je zweet al het vocht uit en plast niet. Daardoor heb je grote kans op een blaasontsteking. Ga zitten en drink, bulkdrinken. Maar ook hier geldt: afwisselen met hete thee gaat beter dan het eeuwige water, Kinkiliba is de thee die ze hier drinken, liters. Maar ik drink ook zoethoutthee, muntthee, citroengrasthee. Jammer genoeg helpt bier niet tegen de dorst.

"Werken voor de VN blijkt veel lastiger dan gedacht. Er is geen recht stuk hout te krijgen in Mali. Dus dat spul moeten we importeren om het kamp op te bouwen, vertelt een betrokkene.

Van de VN moet zo'n klus aanbesteed worden. Dan kunnen commerciële bedrijven bieden om het hout naar Mali te brengen. Het komt er wel, maar het duurt allemaal een stuk langer.

Voorlopig zijn de militairen druk met het opbouwen van het kamp, het uitpakken van containers en het verkennen van de omgeving. Het echte werk."

In Mali is recht krom en krom is recht
In veel opzichten staat de cultuur in Mali lijnrecht tegenover de onze. Zelfs na vijf jaar ben ik daar nog niet helemaal aan gewend en levert dat bizarre situaties op. Het is waar, rechte planken bestaan hier niet, maar het is Mali. En planken die geïmporteerd worden trekken binnen een paar weken vanzelf krom door de hitte. Dus dat lange wachten is nergens voor nodig en het kost heel veel extra geld. Vechten tegen krom in Mali is vechten tegen windmolens! Die hebben we hier op Here Bugu overigens ook. Creatief omgaan met krom is economischer.


"De commando's zijn erop getraind om dagenlang in het veld te opereren en kunnen zichzelf verdedigen als ze worden aangevallen. Ze gaan aan de slag in een groot woestijnachtig gebied waar ruim tien gewapende jihadistische splintergroepen actief zijn, aldus De Wol.

Maar er zijn meer risico's. De militairen krijgen te maken met de enorme hitte, de dreiging van ernstige ziektes, een lastig terrein, zandstormen en ongedierte als slangen en muggen (malaria). Het is dus een kwestie van goed uitkijken. Het weer en het terrein zijn beroerder dan in Afghanistan."

Allemaal beestjes, enge beestjes
Het stikt hier van de enge beestjes, maar je went eraan. Kakkerlakken; Termieten, die de tafelpoten in één nacht onder je tafel vandaan vreten, ook kromme poten; Slangen in veel soorten en maten, sommige zwaar giftig, andere niet; Schorpioenen; Insecten die in je nek spugen en een brandwond achterlaten; Stinkdieren; Ratten, toto's genaamd, zo groot als een kat; Vleermuizen; Grote uilen die je 's nachts aan het schrikken maken enzovoort.

die zat gisteravond in mijn nek
een TOTO op mijn drempel, ze worden gevangen geroosterd en opgegeten, schijnt te smaken naar kip

deze slang kwam klem te zitten tussen twee lagen gaas op 50 cm van mijn bed
een schorpioen zoals ze op Here Bugu voorkomen
een schorpioen zoals ik ze gezien hij bij Timboektoe, 's nachts kropen ze onder mijn matras 
Ik ben zelf een keer, minstens 12 maal, door een gezin schorpioenen tussen mijn schouderbladen gestoken. Ik kwam thuis in het donker en trok een bloesje aan dat op de stoel lag, ging zitten, leunde tegen de rugleuning en werd verrast door een salvo steken. Op handen en voeten zocht ik naar mijn zaklantaren en toen ik die vond wist ik dat de steken niet dodelijk waren want dat weet je binnen 5 minuten. Maar ik kreeg de volgende dag een allergische aanval. De Malinese dokter gaf me een hoeveelheid antibiotica en ontstekingsremmers mee die er serieus voor zorgden dat ik alsnog bijna het leven liet.

Ik had toen nog geen PIERRE NOIR
Voor slangen- en schorpioenenbeten gebruiken ze hier een "pierre noir", een zwarte steen. Ik heb hem altijd in de buurt. Je legt hem op de plek van de wond en de steen zuigt zich vast en trekt het gif uit de wond, totdat de steen loslaat. Daarna moet hij zorgvuldig uitgewassen worden met melk en drogen voor de volgende keer. Zo'n steen kan je redding zijn.
(ook bij ons te verkrijgen zolang voorraad strekt). Werkt ook bij dieren. Verder zoekt mijn hond Tjakko 's nachts de schorpioenen op en waarschuwt de Gardien die ze met zijn stok doorprikt.

"De kosten van het sturen van de Chinooks en containers zijn ruim 58 miljoen euro. Dit kan nog oplopen omdat water, voedsel en infrastructurele werkzaamheden duurder uitvallen dan verwacht. Defensie denkt de extra kosten binnen het budget te kunnen opvangen. In totaal kost de missie ruim 215 miljoen euro tot eind 2015.


Rondom Baba
In het net uitgekomen werkverslag 2013/2014 van Stichting Rondom Baba valt te lezen wat de kosten zijn van een project zoals het onze, low budget, dat wel, maar we doen veel met het geld. Er zijn nog een paar soortgelijke particuliere projecten in Mali die veel mensen bereiken en een zichtbare bijdrage leveren aan veranderingsprocessen van de bevolking. Processen die een bijdrage leveren aan "vrede" door opleiding, voorlichting, oefenen in samenwerking. Niet onbelangrijk. We werken ter plaatse, direct met de bevolking zelf.

"Het doel van de missie is niet mals. De blauwhelmen moeten ervoor zorgen dat jihadstrijders niet meer vrijelijk kunnen gaan en staan waar ze willen in het West-Afrikaanse land. Daardoor moet de bevolking zich weer veilig voelen en moet het gewone leven met goed bestuur, politie en justitie op gang komen. ,,Dat is wel ambitieus,'' erkent De Wolf . Zijn strategie? ,,Je moet ervoor zorgen dat je dingen doet die de jihadisten niet verwachten en dus sneller zijn dan die lui.''

"In werkelijkheid krijgen de soldaten te stellen met goed bewapende drugshandelaren en mensensmokkelaars die goedgelovige moslims voor hun karretje spannen, aldus de Spaanse journaliste Zij heeft een hard hoofd in het effect dat de Nederlandse militairen samen met de Fransen zullen hebben in het uitgestrekte woestijngebied. Jagen ze de vijandige strijders op, dan trekken die zich terug over de grenzen van Mauritanië, Algerije of Niger."



Geen oorlog maar scholing
Malinezen zijn ongelooflijk aardige mensen, gastvrij, muzikaal, zachtaardig. Ze willen helemaal geen oorlog. Maar wat doe je als er geen werk is, wanneer je geen eten hebt voor je gezin en er geen uitzicht is op verbetering. Wat doe je wanneer je ziet dat er miljoenen euro's naar je land komen maar ze de doelgroep niet bereiken omdat ze verdwijnen. Wat doe je als je ziet dat sommige mensen steeds rijker worden, regering, ambtenaren, NGO medewerkers. Als de politie het kleine beetje geld dat je nog hebt afperst, als militairen niet te vertrouwen zijn. De arme bevolking is een makkelijke doelgroep geworden voor terroristen, jihadisten en fundamentalisten die hun betalen, werk geven, eten geven. Er komen steeds meer islamitische NGO's die hulp bieden onder voorwaarde zoals onze missies in de tijd van de kolonisatie ook deden.

De verwarring in het land is enorm en dan vooral buiten de hoofdstad vanwaaruit alles geregeld wordt.
In Bamako verrijst de ene dure villa na de andere en zijn de dure 4wheeldrives niet te tellen, zitten de restaurants en hotels vol met NGO mensen uit de hele wereld die vergaderen en verpozen.

De politiek is ondoorzichtig, het rechtsleven corrupt.

Er is goed onderwijs nodig, afgestemd op de bevolking, er is werk nodig zodat mensen hun waardigheid terugvinden. Onderwijs waarin ruimte is voor creativiteit en zelfredzaamheid in plaats van slaafsheid. Onderwijs waarin mensen leren om te communiceren en samen te werken.

Er zijn mensen nodig die willen luisteren naar de noden en behoeftes van de arme mensen, die met ze willen leven, samen eten, naar hun verhalen luisteren en samen willen kijken wat er nodig is en gedaan kan worden. Armoede en ongelijkheid is de bron van alle kwaad. "Om armoede op te lossen moeten we anders gaan denken, we moeten arme mensen behandelen zoals we zelf behandeld zouden willen worden". Niet "top-down" maar "bottom up".

World Bank says growth alone can't end poverty

Bank urges developing countries to 'enhance growth with policies that allocate more resources to the extreme poor'

En hier zijn we het helemaal mee eens

Gao
In september ben ik weer in Nederland om presentaties te geven over het leven als Nederlander op het platteland van Mali, "mijn leven als allochtoon in Mali".
Maar waarom niet intussen ook in Gao, een avond voor mijn landgenoten. Een avond met verhalen, anekdotes en foto's over het leven hier. Mopti- Gao is niet zo ver! Ik laat me graag uitnodigen. Telefoon: 00223 76825452

Een fotoblog

wat schoolfoto's uit de klas van Oumou, openbare school met 80 kinderen in een klas, 4 kinderen per bank. De stemming was goed en aandachtig, ik had enorme bewondering voor de onderwijzer.




250.300 cfa opschrijven in letters op een lijtje
afkijken


kleiwerk van het schooltje op Here Bugu

Uit Bamako heb ik een campingoventje meegenomen, mijn zus Pauline stuurde een kokspak, dus het bakken kon beginnen. Voorlopig met 1 kind tegelijk, om beurten. Het plezier is eindeloos. Zie hoe Kaziem glundert met zijn mangotaart. Hij heeft uitgedeeld in zijn kostuum. Met een taartschep op een taartbordje scheppen, voor iedereen een stukje.




de trotse koekenbakker met het resultaat


Nu we genoeg zonnepanelen hebben en  een generator die samen kunnen garanderen dat de grote vries/koelcombinatie ( nodig straks voor de opslag van kippenvlees enz.) koud blijft kan er ijs gemaakt worden. De kinderen van Sedou eten het eerste ijsje van hun leven. Maar ook Baba had nog nooit een ijsje gegeten. Er vallen genoeg mango's uit de bomen op here bugu om zuiver mango-ijs te maken.





Het kippenproject loopt. Van de 630 franse kuikens voor de leg hebben we 120 verloren aan een akelige ziekte die gelukkig tot staan is gebracht. We hebben een nieuwe dierenarts die ons en de kippenjongens begeleidt en ter zijde staat.
Daarnaast hebben grote raskippen en hanen uit de broedmachine, een bont gezelschap en dan worden deze laatste weer vermengd met lokale kippen. Deze laatste lopen in een grote scharrelren.

Mamadou Bathily, hij staat ons met liefde terzijde
mevrouw watergolf

KANTEKLEER

van alles en nog wat

de buiten kippenren. we moeten oppassen dat er geen Peulen in de hut trekken want hij is zeer koel

moeder eend heeft moeite haar kroost onder de vleugels te houden



Er zijn dit jaar heel veel vruchten waarbij velen die ik niet ken. Hieronder de cashew boom met zijn eerste noten


een trotse Morre en Idrissa met de eerste aubergines, een serieuze zaak





de derde kookcursus op zonne energie dit jaar