dinsdag 17 december 2013

Ik ben een man en Here Bugu gaat op reis

Muzelvrouw
Er wordt hier wel eens aan me gevraagd of het niet tijd wordt dat ik me bekeer tot de Islam. Dan zeg ik: "Als de vrouwen vooraan mogen zitten bij het bidden of op zijn minst tussen de mannen dan wil ik er wel over denken om een muzelvrouw te worden".

Hoofdschuddend kijken ze me aan, een hopeloos geval, iemand die er niets van begrijpt. Niets van het verschil tussen mannen en vrouwen. Want:
Mannen zijn zwak, ze laten zich verleiden door vrouwen, daar kunnen ze niets aan doen, dat is hun wezen, zo zijn ze geschapen. Als de man wil bidden met vrouwen heeft hij een probleem omdat hij afgeleid kan worden door de verleidelijke vrouwenbillen.
Vrouwen daarentegen zijn sterk, ze verleiden, ze kunnen de mannen helemaal gek maken, dat is hun wezen, zo zijn ze geschapen, ze kunnen er niets aan doen en daarom moeten ze een plaats achteraan hebben of liever nog in een aparte ruimte.
Als ik ze vertel dat ik bij het bidden zelf wel bepalen kan of ik me wil laten afleiden of niet, in mijn geval door mooie mannenbillen, en vraag waarom zij zich zo afhankelijk maken van de vrouw raken ze helemaal in de war.
"Als de vrouw intelligenter wordt dan de man is dat een teken dat het einde van de wereld nabij is" verzekeren ze me.


Vrouwen zijn gevaarlijk
Het is een beetje verwarrend. Ik heb mijn hele leven van mooie mannenbillen gehouden en heb daar ook best wat verleidingskunsten voor over als ik dat nodig vind.
Zo zou ik me dus bijvoorbeeld kunnen voorstellen dat ik probeer te bidden en ineens een paar hele mooie billen zie. Dat ik de volgende keer zou zorgen dat ik daarvan in de buurt kom te zitten. Dat ik zou doen alsof ik bid maar me volledig zou concentreren op die billen zo sterk dat er een vibratie zou ontstaan. Dat ik er van zou genieten als de eigenaar van de betreffende billen uit zijn concentratie zou raken. Alleen dat al zou een gevoel van bevrediging, van triomf geven: het is  gelukt! Soms heb je dat als vrouw nodig, toch?
Het klopt dus wat die mannen hier zeggen, vrouwen zijn gevaarlijk voor ze.
Maar het feit dat ik kan kiezen maakt het nog vele malen onheilspellender want dat betekent dat  de vrouw de keuze heeft om te verleiden, te leiden of om te veroveren, kortom dat ze intelligent is geworden. Dat is het einde van de wereld want waar is dan de plaats van de man?

Terug naar Here Bugu
De zondag na het "incident" was dus heel sereen met af en toe wat mensen die op bezoek kwamen om het verhaal te horen, ons te "feliciteren" of hun waardering uit te spreken.

monsieur le gouverneur, de buurman peul

Maandagochtend komen de dagloners en vinden tot hun verbazing geen verslagen stemming maar een energieke nieuwe energie. De kinderen lopen te stralen als sterren, Sedou had het werk van Abou overgenomen, die nog niet kon werken vanwege zijn verwondingen, Kaziem was thuisgebleven van school en kreeg uitleg van Abou over het werk, iedereen was behulpzaam voor elkaar kortom er hing, voor het eerst op de lange weg naar gemeenschapsvorming, een "wij-gevoel".

Ik ben een man
We komen bij elkaar voor de maandagochtendvergadering.
Ik constateer dat Sali en Ada de onderwijzeres, de twee vrouwen van Here Bugu er niet bij zijn. Dat constateer ik al jaren maar er wordt steeds gezegd dat Sali aan het eten koken is en Ada voor de klas staat en ik heb me daarmee laten sussen. Nu niet dus en ik zeg dat ik niet wil beginnen als de vrouwen er niet bij zijn.

Eén van de 18 mannen legt uit dat de vrouwen er niet bij kunnen zijn omdat ze vrouw zijn en de structuur van de vergadering of de structuur van de vrouwen dan eerst veranderd moet worden.
"Wat???????", "EN IK DAN" roep ik uit, "ik ben toch ook een vrouw".  En als uit één mond klinkt het: "neeeee,  jij bent een man".

Voer voor psychologen en ook aanknopingspunt voor heel veel interessante en opbouwende gesprekken die hierop volgden maar daarover later.

Survival
Al voordat ik naar Nederland ging had ik beloofd dat we een bedrijfsuitje zouden organiseren als
de ergste problemen in Mali achter de rug zouden zijn. Baba en ik hadden het als verrassing georganiseerd voor de vrijdag en zaterdag na "het incident", alsof het zo moest zijn. We besloten het door te laten gaan. Twee dagen in een pinasse (grote, gemotoriseerde houten kano) naar het Lac Debo, daar kamperen op de zandoever en de volgende dag terug. Als echte toeristen dus in een pinasse met echte tenten. Met 20 mannen, een kokkin, de onderwijzeres, Baba en ik. Toen de eigenaar van de boten met wie we altijd zaken doen hoorde dat het om een bedrijfsuitje ging wilde hijzelf de kapitein zijn en nam nog twee bootsjongens mee.
Baba had het goed geregeld. Er is nog geen toeristenverkeer mogelijk op de Niger richting het noorden. Er is bewaking van leger, gendarme, politie. Maar hij had papieren met officiële stempels dat Stichting Rondom Baba een toeristentrip van 2 dagen mocht maken met 1 blanke aan boord.

                                            

En daar gaan we dan, om zeven uur 's morgens worden alle deelnemers opgepikt. Een zooitje ongeregeld met bij elkaar gezochte warme kleren, bivakmutsen en dekens. Verschillende etnische groeperingen, religies (van radicaal tot soefi, katholiek en protestant), leeftijden en politieke voorkeuren (het is verkiezingstijd). Allemaal nerveus voor een reis over het water naar het Lac Debo waar de krokodillen wonen en de nijlpaarden maar vooral ook de watergeesten.

Baba overlegd aan de oever met het leger over onze doorgang. Hun commentaar is dat de regio nog niet 100% onder controle is en dat ze goed op de blanke moeten letten. Het gevolg daarvan is dat ik aan de wal zelfs niet alleen kan plassen.
zodra de boot van wal steekt wordt Allah luid en duidelijk om bescherming gevraagd, ik geloof wel 50 maal

kennis is macht, als je weet dat een boot technisch zo gebouwd is  dat hij blijft drijven........
maar ja, dat geloofde ik vroeger ook niet als ik met 3 kleine kinderen met storm op de waddenzee dobberde
ik "Allah" vrolijk mee
onderweg de prachtige kleine moddermoskeetjes

Mamman (vaste kokkin bij evenementen) en Ada de onderwijzeres toveren op de houtskoolcomforts  heerlijke maaltijden o.a. met de verrukkelijke vissen die we onderweg bij de vissers kopen
er is een doos met spelletjes mee. Mens erger je niet, roller ball,  allerlei concentratie spelletjes. maar we spelen ook groepsspelen met ritmisch klappen e.d. voor het eerst ben ik geen "patron" maar deel van de groep en we hebben ongelooflijk plezier samen
"Sedou in gesprek met Tjakko". Elk moment dat we bereik hebben belt sedou met thuis.
Here Bugu achterlaten was geen kleinigheid.  Een buurman, een oud medewerker en de oude gouverneur nemen de honneurs waar en slapen ook op Here Bugu. Alle dieren voederen, de planten bewateren en de honden. Tjakko weigert te eten als Sedou en ik er niet zijn en blijft 2 dagen op zijn matras liggen.




onderweg wordt vis gekocht en ik eet de meest verrukkelijke gefrituurde karper  en gerookte meerval



we bouwen ons kamp op. jammer genoeg heb ik er geen foto's van. ik was te druk met instructies en tenslotte was het donker. we maakten een groot kampvuur en de avond werd gevuld met verhalen en anekdotes.


                       
's morgens wordt ik om vijf uur gewekt door het "alllah" geroep. ik ben zo geïrriteerd dat ik de tent uitsluip en 100 meter verder ga zitten genieten van de zonsopkomst. Natuurlijk paniek als ik verdwenen blijk te zijn. Jihadisten? Ontvoering?
Daarna een vrolijk gesprek bij de resten van het kampvuur van de avond ervoor over de luidruchtigheid van de Islam.
Over het hele terrein liggen de weggeworpen plastic waterzakjes. Ik verwijt ze dat ze alsmaar bidden en ondertussen de aarde bevuilen. Duurzaam toerisme is nog een hele opgaaf voor de lokale bevolking.
rechts Baba in koloniale klederdracht
En dan gaan we weer op weg. voordat we de terugweg aanvaarden eerst een tochtje over Lac debo met aan de randen de vele kreken met rietkragen.

dan gebeurt wat gevreesd werd, we verdwalen op Lac Debo in de vele kreken, De angst slaat toe en het is vooral Sedou die de gemoederen op stang jaagt met zijn verhalen over geesten en nooit meer terugkomen


Na verloop van tijd, en vooral Sedou in zijn kraag gevat te hebben begint de terugreis.
de rest van de reis verloopt met veel plezier

als we onderweg weer moeten stoppen voor de zoveelste gebeden vermaak ik me met de kinderen van een Bozo dorp



tot slot de jonge beauty's van Here Bugu op het dak.

De reis eindigde middernacht na een spannende tocht door het donker tussen de vissersboten die 's nachts op de rivier hun netten uitgooien. 
Na drie dagen wordt er nog steeds over gesproken. Niet alleen op Here Bugu maar ook in Mopti. De mensen onderweg, langs de oever van de Niger gingen helemaal uit hun dak als ze mij zagen. Een blanke! "Komen de blanken terug?" schreeuwden ze over het water. Dat is nu ook het gesprek in Mopti. Een blanke ging de rivier op.

Een kanttekening: Dat ik dit gedaan heb betekent nog niet dat toeristen deze tocht kunnen maken. Ik hoop dat dat duidelijk is uit het verhaal. Het betekent hopen we wel dat in de nabije toekomst dat weer mogelijk wordt.

Tot slot: deze reis was een geweldige ervaring en alles bij elkaar een nieuwe fase voor Here Bugu.
Ik ben ongelooflijk dankbaar voor alles wat er gebeurt is.