Vorige week kwam iemand op bezoek vanwege een noodzakelijke formaliteit. Om veiligheidsredenen kwam hij incognito, in een gewone auto en zonder ambtstenue. Ik had hem nooit eerder ontmoet. Toen hij aankwam was ik nog met het klasje kinderen bezig. Baba maakte met hem een rondgang over het terrein. Toen ze terugkwamen zaten ze een tijdje te kijken naar de kinderen en wat we aan het doen waren.
Daarna zaten we samen aan mijn tafel op het terras. Ik keek naar hem. Hij was anders dan de mensen die ik hier gewend ben. Lichter van huid leek het, hij had iets doorschijnends. Hij had prachtige handen en stotterde. Hij had een traditionele boubou (mannenjurk) aan maar met een originele toets.
Ineens vroeg hij terwijl hij van mij naar Baba keek: “Wat is Here Bugu?” Baba antwoordde: ”Here Bugu is een ecologische gemeenschap met opleidingen en projecten”. Hij bleef ons aankijken en zei: “Dat is niet het antwoord wat ik zoek”. En hij vervolgde:” Here Bugu is een dak dat rust op vier zuilen. Die zuilen maken jullie en die heten: oprechtheid, respect, werk en vergeving.” Later, toen hij vertrokken was, voelde ik verrast nog lang zijn aanwezigheid.
☆ ☆ ☆ ☆ ☆
’s Avonds lag ik vanonder mijn muskietennet naar de sterren te kijken en dacht na over zijn woorden. Een dak op vier zuilen. In de Dogon, een provincie in Mali met een bijzondere cultuur, staan de zogenaamde togunas. Een toguna is een vergaderplaats voor mannen. Het bestaat uit een dik dak van stro van de gierst dat rust op prachtig bewerkte houten pilaren. Het dak is laag. Een toguna is een heilige plaats. Er mag alleen met wijsheid gesproken worden en als je woedend opspringt stoot je je hoofd aan het dak en verliest je respect. Iemand die liegt wordt onherroepelijk bestraft door de geest van de toguna, nu of later in zijn leven. In de klassieke oudheid in Zuid Europa hadden we tempels. Een tempel is ook een dak, een dak dat rust op machtige zuilen. Tempels hadden een complexe religieuze, politieke, sociale en economische functie in de maatschappij. Togunas en tempels zijn plaatsen waar het fysiek menselijke en het geestelijke elkaar doordringen.
☆☆☆
Welke vier namen zou ik aan mijn eigen zuilen geven vroeg ik me ineens af, aan mijn eigen heilige plaats, aan mijn tempel of toguna? Op welke vier pijlers berust mijn leven? En is elke zuil goed onderhouden of zijn sommigen afgebrokkeld, zit er betonrot in of breuken? Als het goed is worden, in tegenstelling tot fysieke zuilen, onze geestelijke zuilen met het ouder worden sterker en kunnen ze zwaardere lasten dragen. Is dat zo? Wie woont er in mijn tempel, mag iedereen er in of is hij gesloten voor sommigen. Het werden te veel vragen en ik ben in slaap gevallen.
Vanochtend heb ik een schriftje gevouwen van wat kopieerpapier. Op de buitenkant heb ik geschreven:
Yvonne Gerner, de vier zuilen van mijn tempel,
een Kerstoverpeinzing van 2020.
De Kersttijd van 2020 kenmerkt zich door isolement, in Nederland en in Mali, zij het om verschillende redenen. Een goede aanleiding om te mediteren over de kwaliteiten van onze zuilen en daar iets over in een schriftje te schrijven. Maar,
met of zonder schriftje,
wens ik iedereen die dit leest
een bijzondere Kersttijd toe
met een warm en helder vuurtje
in het heilige binnenste van je tempel.
 |
zonnen sterren en manen met de vingers |
 |
| genieten in de klas |
 |
| kleine Sjang |
PS
Ben je nog niet geabonneerd op deze blog dan ontvang je ook niet de bijbehorende email.
