Een kleine Kerst vertelling

Zoals het Christendom verdeelt is in oneindig veel verschillende variaties zo is dat ook met de Islam. Het belangrijkste uiterlijke onderscheid dat ik hier meemaak is of je tijdens het gebed tussendoor de armen voor je borst kruist of gestrekt langs je zij laat hangen.

De mensen die de armen kruisen horen bij één van de velen fundamentalistische takken (heeft niets met terrorisme te maken), maar meer met orthodox.
De mensen die de armen langs de zij strekken behoren tot de gematigde afdelingen is mij uitgelegd.

Baba strekt zijn armen terwijl Sedou bijvoorbeeld zijn armen kruist. Sedou komt uit een familie met het radicale geloof. In zijn leven vóór Here Bugu was hij handelaar in van die gesloten jurken voor vrouwen. (Ik noem de naam even niet want anders wordt ik meteen weer opgemerkt door de controle).
Je bezoekt als gelovige een moskee voor de gekruiste armen of voor de gestrekte armen. Op Here Bugu is tijdens het schoolreisje 3 jaar geleden besloten dat de gekruiste en de gestrekte armen samen kunnen bidden, op één mat. Misschien was dat vooral uit praktische overwegingen maar goed, sindsdien is dat niet meer veranderd.

Ik stel me voor dat het zo iets is als katholieken en gereformeerden die samen bidden en er toch één gebed van proberen te maken. Of vegetariërs en vleeseters die samen een oecumenische maaltijd bereiden. Voor hen zit er een wereld van verschil tussen terwijl ik het in het begin niet eens opmerkte.

Vanochtend vroeg, tweede Kerstdag, zat ik de ochtendoefeningen voor te bereiden. Ik zou voor het eerst weer meedoen, mijn voet na een val van de trap stevig gezwachteld en een stok bij de hand. Ik wilde weer eens iets nieuws doen. Sedou was bezig mijn smoothie te maken. Dat gaat met grote concentratie. Hij heeft de leren schort van Lisa voor en een welhaast meditatieve relatie met de blender die hij een miraculeuze machine vindt.

Ineens stond hij voor me met een banaan in zijn hand die hij aan zijn oor hield alsof hij er mee aan het telefoneren was. “Yvonne”, zei hij, “God heeft ons allemaal verschillende talen gegeven op de wereld maar waarom zegt iedereen op de hele wereld dan hetzelfde “hallo” als hij de telefoon opneemt?”

Met de banaan nog aan zijn oor keek hij me vragend aan.
En ik kon hem eerst alleen maar verbijsterd aankijken. Wat een vraag!

“Weet je waarom”, zei ik na een tijdje, “omdat een woord iets zegt over de beweging die je ziel maakt. Laten we het samen doen”. En ik ging tegenover hem staan. “Met de H stroomt onze warme adem naar buiten, naar de ander, dan openen we ons in een A met wijd open armen voor de ander, dan omhullen we ons beide met twee grote Ellen en tenslotte omarmen we de ander met de O. Ik denk dat de hele wereld blij is met dit prachtige woord, misschien moeten we het veel vaker zeggen dan aan de telefoon”.
Sedou was helemaal tevreden met het antwoord en ging terug naar de blender waarmee hij elke dag nieuwe smoothies uitvindt.

Een half uur later waren alle werklui aangekomen en stonden we met 25 man en vrouw in de kring op het zand. Naar aanleiding van de vraag van Sedou had ik besloten om na de gebruikelijke concentratieoefeningen de klinker-reeks te doen: A, E, I, O, U en daarna als afronding het woord HALLO. De allereerste keer oefeningen met taal.

Ik vertelde erbij en iemand vertaalde. “We spreiden onze armen en openen ons voor de hele wereld, jaaaa goed zo .... en nu kruizen we onze armen voor onze borst we zijn helemaal binnen en vol eeeerbied ... en nu zitten we in de klas en steken onze vinger zo hoog mogelijk op in de lucht om aan de beurt te komen, ik, ik ik ... en nu omarmen we de hele wereld oooooooo ... en nu strekken we onze armen langs de zijkant en worden we een buis waarin hemel en aarde zich verbinden ...”

We deden het een paar keer, het werd doodstil en terwijl ik al doende in de kring rondkeek zag ik ineens wat er gebeurde ... en schrok.

De gestrekten kruisten hun armen in eerbied, de gekruisten strekten hun armen in verbinding met de kosmos ... en ik denk dat sommigen van hen het zich op hetzelfde moment realiseerden als ik.

Ik eindigde de oefeningen met iets heel anders om de spanning te breken en samen te lachen.

Later op de dag was de maandag-werkbespreking onder leiding van Baba (die er niet bij was geweest). Ik zelf ben weer niet bij die vergadering zodat ze dan vrijuit in hun eigen taal kunnen spreken.

Baba vertelde me later dat Nianfo, de meester-metselaar en imam en analfabeet (wel koranlezer in Arabisch), die zelden spreekt, het woord had genomen. Hij had gezegd dat hij dacht dat de ochtendoefeningen misschien wel het belangrijkste van heel Here Bugu waren en als ze dat samen deden het een bescherming voor ons allen was omdat het niet zomaar oefeningen waren maar dat alles daar in samen kwam. Hij pleitte ervoor dat het nooit werd overgeslagen en dat het belangrijk was dat iedereen meedeed.

En zo zorgde de vraag van Sedou voor een onverwachte, bijzondere tweede Kerstdag-ervaring.

De rijstactie is een Here Bugu actie

Zoals ik in de vorige blog al schreef waart er stille honger en ondervoeding op en rondom Here Bugu. Een reden om een rijstactie op te zetten. Maar voordat we de actie begonnen kwamen spontaan de eerste bedragen al binnen. Een buurmeisje van één van onze bestuursleden zamelde geld in haar klas en stuurde een foto per app. De straat waar zij woonde ging meedoen. Toen ik het hier liet zien wilden ze meteen een foto terugsturen.

En zo begon de Rijstactie een echte Here Bugu actie te worden. De vaste medewerkers hier hebben door onze donateurs geen honger. Het zijn de externe medewerkers en hun gezinnen en de gezinnen om ons heen waaraan we merken dat ze niet genoeg te eten hebben. Iedereen hier is zo blij voor elkaar als er iets aan gedaan kan worden. En het verbroedert enorm, het gaat niet om etnische groep of geloof of islamitische afdeling, iedereen is blij met en voor elkaar.

Sedou en Hamza pakten het op. Ik schrijf op een papiertje de namen van de schenkers, zij schrijven het over (Sedou is analfabeet, Hamza kan lagere school niveau schrijven), ze maken de foto's, laden hem in in de Here Bugu laptop (hebben we de nodige uren aan besteed om deze hindernis te overwinnen), sturen hem naar mij en ik stuur hem naar de donateur en publiceer hem op Instagram (Rondom Baba Here Bugu) en op de facebookpagina Rondom Baba.

Bij het maken van de foto’s en het schrijven van de papieren hebben ze de vrije hand en de opdracht voor de foto’s is dat er variatie in moet zitten en dat ze hun fantasie moeten gebruiken. Ze zijn zich zeer bewust van hun aandeel in het succes van de campagne.

We houden samen bij wat er binnenkomt, ze leren digitaal in de bank te kijken. Aan het einde van de actie zullen ze heel veel geleerd hebben en iedereen is erbij betrokken. Het leukst is het natuurlijk als er ook foto’s terugkomen zoals van Sanne.

De flyer

de foto van Sanne

het antwoord

Hamza en Sedou, eerste computerlessen

Sedou aan het werk onder toeziend oog van vrouw en kinderen

het resultaat

voor een bedankje voor mijn oude ouders moeten we natuurlijk naar onze oude Tellem (ik schreef over hen in de blog De krokodil heeft gezegd http://rondombaba.blogspot.com/2016/03/de-krokodil-heeft-gezegd.html )

voor Marike is de tekst al klaar. Ik schreef op het papiertje haar naam en daarachter  "zij is een  kapster", als tip voor de foto. ik hoorde een diepe zucht, ze vonden haar naam wel heel erg lang, hij paste er niet op

deze naam vonden ze ook heel moeilijk

Het doel van de actie is om 200 zakken rijst van 100 kilo bij elkaar te krijgen. Hamza en Sedou zullen de hele actie hier leiden. Als we zoveel halen hebben ze er een hele klus aan, al die teksten en foto's is niet niks.

de nestschommel is een enorm succes

de armbanden maken een doorstart door en we zijn begonnen aan de zomercollectie

en geschrobd wordt er elke dag.

Ondervoeding en de taartjes van de bakker

Mopti/Here Bugu/ vrijdag 25 november 2016, temperatuur 38 graden

Het nadeel van het leven in twee totaal verschillende werelden is dat ik steeds weer opnieuw afscheid moet nemen. Dat is niet iets wat makkelijker wordt. Het voordeel is dat ik vooral gedurende de weken voorafgaand aan mijn vertrek elke dag de wereld om me heen inadem alsof het voor het laatst is. Ik verbind me zo sterk mogelijk met de plaats waar ik me bevind, Mali of Nederland.

Het contact met Mali vanuit Nederland verliep moeizaam. Communiceren is sowieso niet hun beste kant maar er was ook altijd iets. Internet functioneerde niet, telefoon kapot, accu laptop opgeblazen, malaria enz. Een half jaar is dan lang en bovendien is het de zwaarste periode van het jaar met extreem hoge temperaturen, enorme stormen, teveel regen tegelijkertijd, huizen die instorten (ook bij ons), onbegaanbare weg naar Here Bugu en heel veel malaria en andere ellendige ziektes, tekort aan voedsel en ondertussen de voortdurende onveiligheid en oprukkende groepen terroristen en criminelen.

Zondagochtend 6 november kwam ik aan in Bamako. De volgende ochtend werden Baba en ik opgeschrikt door een telefoontje dat een vriend van ons was gedood bij een hinderlaag in de buurt van Douentza, in bezet gebied in het Noorden (ongeveer 200 km van Mopti). Hij was oorspronkelijk een gids uit de Dogon, maar Baba had hem aan een baantje geholpen op een vrachtauto. Hij reed achter een konvooi van de VN en de terroristen voeren hun aanvallen op tegen iedereen die ze ervan verdenken samen te werken. Er komt daardoor moeizaam nieuws uit de bezette gebieden naar buiten omdat de mensen erg bang zijn om informatie te geven.

Nederlandse ambassade
Baba en ik bleven een paar dagen in Bamako om van alles te regelen. Ik bracht ook een bezoek aan de ambassade waar een nieuwe equipe zit en waar naar mijn gevoel een hele nieuwe en frisse wind waait. Buitengewoon open en hartelijk gesprek gevoerd met de ambassadeur en later ook andere leden van de groep ontmoet. Hier zijn we heel blij mee. Ik verheug me op meer contact!

Nieuwe landcruiser
Ondertussen arriveerde een paar dagen voor mijn aankomst een nieuwe Toyota Landcruiser in Bamako die vanuit Nederland met de boot naar Dakar was getransporteerd en over de weg naar Bamako. De oude, trouwe Kanari, 14 jaar oud, heeft een burn-out.

De Kanarie, die ontzettend veel werk heeft verricht

Daardoor ontstonden logistieke problemen voor transport van mensen en materialen van en naar Here Bugu. Ik gebruikte zelf de Kanarie al lang niet meer en het kleine Peugeotje was na een paar jaar gestorven (teveel elektronica erin en dat gaat niet met de zandpaden). Het werd duidelijk dat de Kanarie geen betrouwbaar en veilig vervoermiddel meer was voor mij. Ik zat daardoor vast op Here Bugu zonder vervoer behalve dan de kleine ritjes achterop de brommer bij Sedou of langere afstanden met de bus. 

Door fantastische samenwerking in Nederland met een aantal betrokkenen en financiële hulp stond er nu dus een spiksplinternieuwe Toyota te wachten, ingevoerd, voorzien van nummerplaten en al. Bovendien heb ik hem in Nederland vol kunnen stoppen met veel materiaal voor de school, kinderkleren, heel veel onderdelen voor de opknapbeurt van de Kanari, dozen met gezond eten, enz. Ik ben ongelooflijk blij met deze nieuwe aanwinst omdat hij zo hard nodig is voor Here Bugu en daarnaast ook mijn gevoel van veiligheid verhoogd.

De nieuwe Toyota, Le Canard

De omgebouwde Volkswagenbus als personenvervoersbus, een erfenis van Roy, Ed en wijlen Jip. 

Een nieuw logo
Wel of niet opvallen? We hebben Le Canard knalgeel laten spuiten om niet te horen bij de grote groep witte fourwheeldrives die Afrikaanse landen doorkruisen en… we rijden met een nieuw logo.
Niet meer “Stichting Rondom Baba” maar de Malinese naam van ons terrein “Here Bugu”. Overal waar ik kom met de auto beginnen mensen te lachen, maken een vredesteken of schudden me de hand. Here Bugu is Malinees en gaat over “vrede”. De politie zwaait en laat ons met rust.

Op naar Here Bugu
Uiteindelijk zijn we vertrokken. We hebben ons goed laten informeren of het veilig was.Vanuit Mopti kregen we van iedereen groen licht. Problemen zijn er hier en daar in dorpen die links van de weg liggen richting de rivier. Het is niet altijd duidelijk wie die problemen veroorzaken, terroristen (er zijn verschillende groeperingen bezig), criminelen die profiteren van de situatie of hele jonge knullen die wapens hebben en op rooftocht zijn. Burgemeesters en dorpsoudsten zijn vaak doelwit. De regering trekt daarom vaak zijn administratief personeel terug en laat het dorp aan zijn lot over. Zo is het ook in het zuiden van de Dogon waar Sedou vandaan komt. ’s Nachts begeeft niemand zich meer op de weg en de bevolking bewapent zichzelf. Oude vetes tussen de verschillende etnische groepen laaien weer op. De route naar Bandiagara lijkt op dit moment nog veilig.

altijd spannend wat er allemaal inzit

In Mopti heeft de Niger zijn hoogste punt gehad, het water is alweer een halve meter gezakt. Hij is indrukwekkend deze tijd van het jaar. 

Verkiezingen

Afgelopen zondag waren er burgemeestersverkiezingen. De periode van zes jaar onder onze goede en nobele vriend Bathily is nu afgesloten. De eerste verkiezingen na de coup in 2012. Er waren 3 kandidaten en we kennen ze alle drie:

• Een wethouder onder de vorige burgemeester, Een oude rot in het vak, een slechterik, niet geliefd in Mopti (door zijn geld werd hij toch nog tweede, want geld regeert)
• De bakker (kennen we van een aanvraag bij PUM). Er wordt gezegd dat hij een miljard CFA, = anderhalf miljoen euro verdiende met een contract met de VN en Minusma om croissants en taartjes te leveren aan de militairen tot en met in Kidal. .
• Sam, een charmante en bevlogen Malinees die opgeleid is in het buitenland, met een Francaise getrouwd, een apothekersketen heeft in Frankrijk en die teruggekomen is om zijn geboortestad uit de misère te helpen. Hij heeft het prachtige hotel Ambedjelee gekocht op steenworp afstand van Here Bugu van waaruit hij actie voert.

Deze laatste is natuurlijk onze favoriet en Baba werkt met hem samen. Baba is bovendien door de jeugd van Mopti voorgedragen als vertegenwoordiger. Vandaar het grote pamflet in Mopti wat ongeveer het eerste was wat ik zag toen ik Sevare binnenreed.

De drie kandidaten hadden afgesproken dat ze niet zouden frauderen, zeer niet Malinees, maar dat ze voor het programma zouden gaan. Dat wil zeggen, geen geld uitdelen en zelfs geen thee en suiker. Maar drie dagen van te voren begon het spektakel. Er wordt gezegd dat de bakker omgerekend 91.000 euro aan briefjes van 2000 en 5000 CFA heeft uitgedeeld en de oude wethouder 60.000 euro.

UITSLAG: De bakker heeft dus gewonnen, dankzij zijn taartjes! De Trump van Mopti/Sevare is de nieuwe burgemeester!

Sam heeft protest aangetekend bij de Malinese justitie.

 Baba kandidaat voor gemeenteraadslid

De speeltuin en nieuw speelgoed
Dankzij Le Canard was het mogelijk speelgoed en speeltoestellen mee te nemen. Het hoogtepunt een prachtige nestschommel voor duurzaam en intensief gebruik en een loodzwaar wipscharnier.

Voor Hamza nog een hele puzzel hoe het scharnier voor de wip verankerd moet worden

levensgroot Jenga

AquaPlay

en verder veel spellen, puzzels, prachtige prentenboeken en schoolmateriaal

Honger

Inmiddels ben ik 14 dagen op Here Bugu en het viel me niet mee. De hitte hangt er nog (een teken dat het klimaat veranderd), en er zijn dus ook nog heel veel muggen. Baba vertelde dat er veel sterfgevallen zijn onder jongeren dit jaar (ik ga proberen achter de cijfers te komen, als die er al zijn), en in de vier jaar tussen de coup en nu, is de levensstandaard van veel mensen gezakt naar een absoluut minimum. Eén maaltijd per dag, rijst of gierst en dan nog zonder aanvullingen. De mensen die ik ken zijn trots en het duurde een tijd voor ik erachter kwam dat chronische ondervoeding bij medewerkers van Here Bugu de verslagen sfeer verklaart. We hebben 9 peuters. Ze worden 's morgens gebracht, op een matje gezet en na drie uur zitten ze er nog precies zo. Ze zijn niet mager, ze huilen niet van de honger. Baba vertelde dat ze gevoed worden met rijstwater en gierstwater waar in het beste geval wat melkpoeder aan is toegevoegd, dat vult de maag maar voedt niet. Wij kennen het gezicht van honger, maar niet van ondervoeding!

Externe medewerkers moeten regelmatig gaan zitten, ze werken tot 14.00 uur zonder ontbijt en ze kunnen met de vergoeding die ze hier verdienen hun familie niet meer onderhouden.

Bijzonder is dat gedurende mijn afwezigheid van een half jaar de samenwerkings- en speloefeningen elke ochtend zijn voortgezet. Het heeft Here Bugu bij elkaar gehouden. De school, de moringa, de armbanden en tassen het loopt allemaal al hebben de projecten allemaal weer een duwtje in de rug nodig, maar daarvoor ben ik hier.

Honger op de crèche

ondervoed!?

hier komen sommige kinderen van onze school vandaan

Werk is belangrijk en we zullen er alles aan doen om werk te blijven organiseren, in de bouw, de tuinen, de moringa, de armbanden, de fruitbomen, de school.

Maar we moeten ook in actie komen voor eten. Baba en ik hebben een ambitieus plan bedacht voor een duurzame aanpak van dit probleem. Maar we moeten reëel zijn, het gaat onze krachten te boven. We zullen partners gaan zoeken in de wereld van de NGO's om te kijken of we daar tot een samenwerkingsmodel kunnen komen en onze vereende krachten kunnen inzitten.

In de tussentijd willen we een bliksem-Kerst-actie organiseren die we zo snel mogelijk zullen aankondigen. Een zak rijst (68 euro voor 100 kilo of een zak gierst, 33 euro voor 100 kilo) om de mensen hier een hart onder de riem te steken.

hibiscus

Cijferen......

met mijn vader en mijn jongere zusje

Mijn vader zei vroeger altijd tegen mij dat ik stro in mijn hoofd had in plaats van hersens en dat ik daarom niet kon rekenen. Hij was zelf een rekentalent met een fotografisch geheugen voor getallen en ik was een meisje, vandaar. Hij zat naast me als ik huiswerk moest maken voor school en trommelde met zijn vingers op tafel terwijl ik wanhopig zocht in mijn “stro-hoofd” naar het goede antwoord. Hij bedoelde het niet slecht en als de lieve man geweten had wat hij daarmee bewerkstelligde, dan had hij het zeker nooit gezegd. Maar hoe kon hij weten dat ik hem geloofde?

Ik leerde leven met de overtuiging dat ik het niet kon en hoorde het stro in mijn hoofd bij wijze van spreken knisperen zodra er gerekend moest worden.

Het vreemde was echter dat ik buiten het bereik van mijn vader, wel gewoon heb leren rekenen. Ik kan het zelfs redelijk goed. Maar de overtuiging dat ik het niet kan en de weerstand tegen cijfers bleef hardnekkig aanwezig.

Tot voor kort!

Al ruim twee jaar heeft de Stichting een hele goede penningmeester. Door hem ben ik de schoonheid van cijfers gaan zien. Ik heb ontdekt dat je cijfers kunt "lezen" en dat ze een verhaal vertellen. En ik ben dol op verhalen. Mijn angst voor cijfers heb ik uiteindelijk overwonnen door mijn fascinatie voor het verhaal.

Baba, Mel en ik, met zijn drieën gaan we over het uitgeven van het geld van de stichting, het geld dat ons toevertrouwd wordt door de donateurs. Ik sta in het midden met Baba aan de ene kant en Mel, de penningmeester en controller, aan de andere kant. Drie mensen, drie werelden.

Onder de arme mensen in Mali is geld niet iets dat ervaren wordt als je persoonlijk bezit. Je houdt het af en toe even vast maar het gaat vooral van hand tot hand en is voor iedereen. Vandaag heb ik geld, morgen heb ik niets omdat een arm familielid of buurman het even nodig had. En als ik niets heb geeft iemand anders me weer wat. Zo gaat Baba met zijn eigen geld om. Geld en goederen zijn onderdeel van de ruilhandel en de ruilhandel, “le troc”, is verweven met een vorm van sociale zekerheid zoals wij die ontlenen aan bijvoorbeeld verzekeringen en uitkeringen.

Baba bedrijft met geld ”acrobatie”, zoals hij het zelf noemt en dat is een manier van leven. Hij beweegt zich door alle lagen van de bevolking en knoopt alles aan elkaar vast. Hij heeft bijvoorbeeld ’s morgens geld van de stichting in handen waarmee hij iets moet aanschaffen voor één van de projecten, laten we zeggen ijzeren platen. Maar hij heeft meer pijlen op zijn boog. Hij wil bijvoorbeeld ook een vrouw helpen die net weduwe is geworden, hij wil een wit voetje halen bij de gemeente, altijd handig voor later, hij wil zijn product voor de laagste prijs, hij wil misschien best meer betalen dan voorzien als daar gunstige condities voor Here Bugu mee zijn te verkrijgen, hij wil voor dat bedrag ook nog een aantal andere dingen organiseren, hij wil zijn netwerk ermee verstevigen en als hij dan tenslotte na een lange dag hard werken weer terugkomt treft hij mij tot zijn stomme verbazing briesend aan. “Waar was je verdorie al die tijd, we zouden vergaderen en je ging alleen maar ijzeren platen kopen?” “Heb je dan tenminste een bonnetje?”

Acht mannen die Baba opgepikt heeft langs de kant van de weg dragen een ijzeren rek 3 km. over een zandpad naar Here Bugu in ruil voor een maaltijd. Baba rijdt erachter in de kanarie, nog net te zien.

Baba heeft geen bonnetje! Baba heeft een verhaal. Een heel lang verhaal en dat verhaal gaat over mensen, over ontmoetingen, over gunnen en over geduld.
De ijzeren platen worden ins’allah volgende week bezorgd! En al het bijkomende wat hij verdient heeft wordt opgeslagen in het positieve collectieve geheugen over Here Bugu en zal nog te pas komen.

Door zijn acrobatie heeft Baba in de afgelopen jaren meer met het geld kunnen doen dan regulier mogelijk was geweest, hij heeft het geld van de Stichting "vermeerderd" met een onaflaatbare energie. Een hulde aan Baba is hier op zijn plek.


Mel, onze penningmeester, werkt met Excel. In Nederland. Normale omstandigheden, normale temperaturen. Malinese francs worden gedeeld door 656 en dan zijn het euro’s geworden. Achter elk bedrag staat waaraan het uitgegeven is en bij welk project het hoort. De cijfers lever ik aan. Mel maakt er balansen van met baten en lasten, passiva en activa, kortom financiële overzichten. Die cijfers op papier geven overzicht en rust.

In zeker opzicht weten we waar we aan toe zijn.

En ik, ik zitten tussen die twee werelden. Ik probeer het beste van de ene cultuur te delen en te verbinden met het beste van de andere en oefen in spagaten.
Zeven jaar samenwerken heeft opgeleverd dat Baba mij maandelijks het huishoudboekje kan aanleveren (in Excel) op een wijze die beide werelden tot zijn recht doet komen. Ik maak de vertaalslag voor Mel. Samen met Baba “lees en vertaal” ik de balansen van Mel.

belangrijke besprekingen doen we soms buiten Here Bugu, hier bijvoorbeeld op een boottochtje omdat we op Here bugu teveel gestoord worden

Naast Mel en Baba zijn er ook nog de andere leden van het bestuur door wie ik me enorm gesteund voel. En niet te vergeten de trouwe donateurs die met kleine en grote bedragen ons werk mogelijk maken.
Maar Here Bugu groeit en groeit. Kleine kinderen, kleine zorgen, grote kinderen grote zorgen is het gezegde. Het komt vaker voor dat ik voor moeilijke beslissingen sta. Er zijn 12.000 bomen geplant. De put is geslagen maar is dieper dan voorzien, de pomp valt daarom duurder uit, de Kanarie zakt door zijn hoeven en er is een boom op een huis gestort. Het programma van de school moet doorgaan want de kinderen zijn onze toekomst maar de moringa ook en de werkvergoedingen van 32 medewerkers moeten worden betaald. Medewerkers wegsturen? Een deel van de moringa laten verpieteren ...? Het zijn moeilijke, soms pijnlijke afwegingen waar ik uiteindelijk de beslissing over neem en me verantwoordelijk voor voel.

Daarom doe ik een oproep voor nieuwe maandelijkse donateurs voor een bedrag tussen de 5 en 25 euro (meer mag ook) via een maandelijkse incasso of een automatische overmaking.

Want, naast de schenkingen voor projecten geeft de groep van maandelijkse donateurs de basis voor de maandelijkse kosten van Here Bugu. Deze groep geeft ons de zekerheid dat we verder kunnen.

Mensen kunnen zich online aanmelden via het formulier

http://www.rondombaba.nl/donatieformulier/form.php

Of print het formulier en stuur het op (leg een paar uitgeprinte formulieren in je woonkamer of neem ze mee in je tas)

http://www.rondombaba.nl/pdf/201410Donatie.pdf

of d.m.v. een maandelijkse overschrijving naar:
Stichting Rondom Baba
IBAN : NL98TRIO0784740593

De nieuwe film, Here Bugu 2016 geeft een goede indruk van ons werk. Hij staat op de website en is te vinden en te delen onder deze link:
https://vimeo.com/182123030

Een smederij voor praktisch handelen

Eén van de grote, misschien zelfs wel het grootste probleem, dat we op ons pad naar een goed functionerend Here Bugu tegenkomen is de verbinding van hoofd, hart en handen. Of anders gezegd het dramatische ontbreken van een goede verbinding daarvan.

Bij veel Malinezen die ik ontmoet, van hoog naar laag, valt me op dat ze slechts een vaag idee hebben van het verschil tussen voorstelling en realiteit. Voorstelling en realiteit zijn hetzelfde volgens hen. Er zijn voorbeelden te geven op elk gebied van het leven en het leidt vaak tot grote verwarring in de communicatie. “Heb je dit of dat gedaan?” “ja, ik heb het gedaan”. We gaat samen kijken. Het is niet gedaan. Dan volgt een heel lang verhaal dat moet aantonen dat het gedaan zou kunnen zijn maar door alle “onvoorzienigheden” is het resultaat niet aanwezig, maarrrr... het is wel gedaan, en dat voldoet. Commotie over het ontbreken van resultaat begrijpen ze oprecht niet.

Het is geen uitzondering dat je een rapport leest over een prachtig project, gefinancierd en wel, en dat je enthousiast geworden ter plekke gaat kijken en... niets vindt. Ze vinden dat niet moeilijk of gênant, het bestaat op papier, ze zien het helemaal voor zich en dus “bestaat het”.

Een belangrijke factor waardoor veel projecten, als ze al opstarten, mislukken ligt in deze verwarring over voorstelling en realiteit. Wij zouden zeggen: “je liegt, het staat er toch niet”. Zij zitten daar werkelijk niet mee. Er is een hele grote groep die dik geld verdient met het verkopen van “prachtige plannen”, die in werkelijkheid nooit zullen bestaan en ze vertellen je stralend dat het goed zakendoen is met het Westen.

Op Here Bugu doen we “de oefeningen in de kring”. We lachen ons slap als we ontdekken dat onze voeten iets heel anders doen dan we willen of dan we denken dat ze doen.
“Twee stappen naar links, twee naar rechts” is de opdracht. “Hè”, roept iemand terwijl hij gebiologeerd naar zijn voeten staart, “hoe kan dat nu, mijn voeten deden er drie?”
En de verlegen jongen die elke dag met zijn handen in de grond staat te graven en ziet of de plantjes groeien of niet, blijkt het ineens beter te kunnen dan de geleerde student uit Bamako die zo druk bezig is met zijn neus hoog in de lucht te houden dat hij bij de vraag naar zijn voeten niet eens weet waar hij die zoeken moet. Lachsalvo’s! En… we proberen het nog een keer.

Het “gouden hart” van Here Bugu noemt Baba ze, de oefeningen. De gemeenschappelijke smeedplaats voor praktisch handelen, waar je doet wat je denkt en denkt wat je doet. Het maakt wakker, moedig, kweekt zelfvertrouwen en stimuleert initiatief.
De medewerkers zijn inmiddels “zo” trots op de oefeningen dat ze er graag demonstraties van geven en buitenstaanders zelfs uitnodigen mee te doen.

Die gelegenheid kwam onlangs toen we het grote medewerkersfeest hadden. Dit feest bleek achteraf een goede voorbereiding te zijn geweest op een meer officiële presentatie naar buiten die vorige week plaatsvond.
Here Bugu bleek namelijk voorgedragen te zijn en uitverkozen voor een soort van “diploma” voor onze verdiensten in de strijd tegen het oprukken van de woestijn.

Hier zat een feestelijke bijeenkomst aan vast in het plaatsje Samadougou waar Baba het papier in ontvangst mocht nemen. De commissie had veel projecten bezocht, zeiden ze en Here Bugu gekozen vanwege de moringaplantages, de kwaliteit van de moringa, de organisatie van het project en de hygiëne.

Baba ontvangt de oorkonde

Vervolgens werd er een dag aangegeven dat de hele commissie met hoogwaardigheidsbekleders en de verschillende vertegenwoordigers van de NGO’s naar Here Bugu zouden komen om ceremonieel vier bomen te planten.

Malinese ceremonies lopen volgens een vast stramien.
De gebruikelijke ingrediënten ervoor zijn: partytenten waaronder de hoogwaardigheidsbekleders en hun gasten plaatsnemen, (de gewone mensen staan in de zon); stoelen en voor de “belangrijkste” personen, liefst een paar “bankstellen”, ideaal voor de ruimvallende boubou”s (Afrikaanse mannenjurken); een geluidsinstallatie met grote boxen op zijn aller hardst; banieren met de namen van de NGO’s. Verder flesjes frisdrank en plastic zakjes water.

Een groot deel van het programma bestaat meestal uit toespraken door de microfoon, afgelezen van een papiertje, waarbij alle van de betrokken organisaties bedankt worden. Soms lijkt het op het voorlezen van een telefoonboek. Dit alles liefst met de televisie erbij, die zendt dat ’s avonds dan uit. Maar, let op: de kosten voor het feest, inclusief de gepeperde rekening van de televisie zijn voor de betreffende NGO.

Ter voorbereiding van het feest en ter ondersteuning van Baba stuurde het departement drie personen naar Here Bugu om het programma voor te bereiden.
Ondanks dat het internet plat lag is het Baba en mij gelukt voortdurend in telefonisch contact te staan met elkaar. We waren het eens: geen extra kosten, het is niet ons initiatief, en het belangrijkste: we doen het op zijn Here Bugu’s.
En... Baba heeft het voor elkaar gekregen, om het protocol te wijzigen, op zijn ontwapenende zachte wijze.
Geen televisie, geen tenten, geluidsinstallaties enzovoort en ons eigen programma. Dat wil zeggen. beginnen in de kring, een korte instructie, rondleiding over het hele terrein (te voet), ontmoeting met de medewerkers en kinderen, planten van de bomen met “GESPREK” erna in de Salle de Jip.

Het gesprek was soms zeer fel geweest vertelde Baba later. NGO’s stelden indringende vragen over onze vorm van werken. Er is zeer veel onzekerheid over het voortbestaan van de oude vorm van NGO's en men is bang. Waar komt bij ons het geld vandaan was natuurlijk de vraag. Baba wees op de namen van onze donateurs op de muur en de stenen. Waren we nou een NGO of een onderneming?Beide zei Baba en vond een krachtige steun in de rug van de heer Guitee van het departement van Bos en Waterbouw die Here Bugu in zijn hart heeft gesloten. En al onze medewerkers? Die stonden te glimmen en te glanzen van trots.

Het gaat waarschijnlijk een vervolg krijgen. De belangstelling is gewekt en de gouverneur heeft aangekondigd graag een onofficieel bezoek te willen brengen om tijd te hebben om serieus in gesprek te zijn. Naast dit alles komen er verzoeken om dergelijke projecten elders ook op te zetten. Baba doet dat goed, hij bedankt voor de grote eer (om ze niet te beledigen) en vervolgens presenteert hij het financiële plaatje en zegt dat als zij de financiën rondhebben,  wij klaar staan.

De belangstelling begint te komen en hopelijk zal er in de verre toekomst ook financiële support komen vanuit Mali, maar zover zijn we nog lang niet. In Mali is het vaak eerder andersom, de regering kijkt allereerst wat zij er zelf aan kunnen verdienen. In die zin is voorzichtigheid geboden.

de vier symbolische bomen worden geplant (Baba had gevraagd of het moringabomen konden zijn)

de dag van de "Quinzaine de l'environnement" op Here Bugu. In het midden de heer Guitee van het departement de l'Eau et Foret.

zoals altijd is het een dringen voor de verpakkingsruimte voor de verkoop

In hoog tempo is Baba bezig de tweede hectare met moringa te beplanten. Maar dat gaf in toenemende mate problemen met de waterhuishouding op heel Here Bugu. In de vorige blog schreef ik er al over. Inmiddels hebben we dankzij gulle gevers met een grote hydraulische machine een gat van 70 meter in de grond kunnen laten boren met daarin een buis. In de buis kan vervolgens een lange pomp gehangen worden (een roestvrijstalen cilinder) die verbonden is met 6 of 8 zonnepanelen. Hiermee zijn we voorlopig ruimschoots uit de waterproblemen. Jammer dat ik er niet bij was, het moet spectaculair geweest zijn.

de boor gaat de grond in

het blauwe buisje is dus de nieuwe "put". hier wordt gemeten hoeveel kuub water per uur er gepompt kan worden en dus wat de capaciteit van de pomp moet zijn. bovendien worden watermonsters naar Bamako gestuurd.

Het schooljaar loopt ten einde. Vier maanden (waarvan een groot deel tijdens de regentijd) zullen de kinderen weer mee moeten helpen op het land. De week voor mijn vertrek hadden de 14 oudste kinderen hun geborduurde etuitjes af. Een deel laat ze hier trots  zien.

Deze zomer zal de eerste zomervakschool van start gaan. 16 jongens  (een paar van onze school) zullen op Here Bugu gedurende twee maanden les krijgen in het maken (lassen) bedraden en repareren van de hier veel gebruikte draadjesstoelen.
Doel is dat ze daarna werk kunnen vinden door stoelen te repareren, in dienst te komen bij een groter bedrijfje of zelfs zelf stoelen maken.

en tot slot:

mijn lieve, schattige kleinzoon in Engeland weet wel waar Here Bugu ligt en waar zijn Nonna woont:
DAAR!!!!!!!!

p.s. op de website http://www.rondombaba.nl onder  Stichting Rondom Baba staat het prachtige jaaroverzicht 2015/2016 en het financieel jaarverslag 2015. Beiden zijn te downloaden. Op verzoek (info@rondombaba.nl) kunnen ze ook worden toegestuurd.