Na de spanning van de afgelopen weken en dagen was er tijd om even op adem te komen.
In Mopti is het nu rustig en herneemt het leven zijn normale gang voor zover dat mogelijk is in de huidige onzekere situatie met militairen die de stad en de wegen controleren.
Baba, altijd positief gestemd, maakt zich ernstige zorgen. We weten nog niet wat de verse interim regering gaat doen, hoe ze de problemen in het Noorden met de oprukkende extremistische groeperingen die in het kielzog van de Touaregrebellen zijn meegekomen, gaan oplossen. Maar ondertussen melden zich honderden jongeren bij het militaire kamp om zich aan te sluiten bij de militairen.
Diezelfde beweging zie je ook in het noorden waar de verschillende strijdende extremistische partijen jongeren rekruteren.
Armoede
Hiermee zit je direct in de kern van de problematiek. Er is geen werk, de komende maanden zal er steeds minder voedsel zijn. Bij het leger gaan betekent in het beste geval dat je de mogelijkheid hebt wat voedsel, terecht of onterecht verkregen, mee naar huis te kunnen brengen.
Wat zou jij doen als je degenen voor wie je verantwoordelijk bent ziet creperen?
Ontwikkelingssamenwerking wel/niet?
Ja of nee en hoeveel dan is een hot item op dit moment. Vaak wordt het gebracht of het een gunst is van de rijke landen aan de armen.
Daarbij komt onvoldoende aan bod dat we in hetzelfde schuitje zitten met elkaar.
Wij westerlingen kunnen het goed hebben omdat het hier zo arm is, die twee staan met elkaar in verband. Daar kun je vrede mee hebben en zeggen:”Nou dat zij dan maar zo, jammer voor hun, het hemd is nader dan de rok”.
Maar het is juist de armoede, de honger, het gebrek aan onderwijs, de uitzichtloosheid die maakt dat mensen een makkelijke speelbal worden van allerlei groeperingen en internationale machtspelletjes die op de korte en langere termijn ook een regelrechte bedreiging vormen voor het westen. Gisteren las ik op nu.nl dat de salafisten (fundamentalistische islamieten) in Duitsland 25 miljoen Korans gaan verspreiden.
Dat is een signaal, daar willen ze iets mee duidelijk maken zoals: “we zijn er”.
In Europa maken ze dat nu nog op een andere (beschaafdere) manier kenbaar dan hier maar het signaal is duidelijk.
Er ging veel mis
Dat er heel veel mis is gegaan in die ontwikkelings samenwerking weten we ook, dat veel geld verloren is gegaan en/of in de verkeerde zakken terecht gekomen is bekend.
Naar aanleiding daarvan is de controle op de hulp enorm aangescherpt en het beleid verandert. Dat heeft weer als nadelig gevolg dat er een enorme hoge post in het budget van de hulp komt voor alle controlerende functies en instanties. Dat levert ook weer banen op,(vooral in het westen) maar vermindert het percentage dat direct ingezet kan worden. Bovendien heeft het ook als nadeel dat het werk op de locatie erdoor verstikt wordt.
Bijvoorbeeld doordat dezelfde vergader- en administratiecultuur die we in Nederland kennen hier op lokaal niveau ook toegepast wordt terwijl dat niet op die manier bij hun cultuur hoort.
In Mopti alleen al staan ongeveer 80 internationale hulpprojecten geregistreerd (Rondom Baba niet).
Uit de praktijk
Op een dag kwam een vertegenwoordiger van de werkeloze jeugd van Mopti bij ons langs op Here Bugu omdat hij het bord langs de weg had gezien. Een Malinees, leraar op de technische school, die zich het lot van de jongeren aantrekt.
Hij had besloten de lijst met projecten eens af te gaan. Toen hij bij ons kwam had hij er 25 gehad.
Iedereen was aan het werk op Here Bugu en tenslotte hadden Baba en ik even tijd om met hem te praten. We vertelden hem over het werk en onze idealen terwijl we over het terrein liepen en hem alles lieten zien; (zie voor onze projecten en doelstellingen de website en de BaBablog)
Ondertussen vertelde hij over de problemen van de jongeren in Mopti en we wisselden ideeën uit over mogelijke toekomstige samenwerking.
Tenslotte haalde hij, met tranen in zijn ogen, zijn aktetas tevoorschijn en opende die. Hij zat vol met documenten. Papieren verhalen gekregen in de verschillende bureaus waar hij langs was geweest. Gekregen van een medewerker die achter een bureau zat, onder een airco. Geen één keer was er aan hem gevraagd: “wat is je probleem kunnen we je helpen”. En ik krijg tranen in mijn ogen nu ik dit opschrijf.
Ander voorbeeld
We kregen de laatste tijd af en toe bezoek van vertegenwoordigers van lokale O.N.G.’s (niet regering gebonden ontwikkelshulp organisatie). Dat zijn lokale organisaties die aangestuurd en betaald worden door het westen maar de medewerkers zijn van hier.
Ze komen vanuit hun bureaus waar ze vergaderen en administreren en alles doen wat van het westen verlangd wordt als voorwaarde voor de financiële hulp. Ze huren experts in, Malinese afgestudeerden die plannen op papier maken maar niet meer in contact staan met de armen zelf. enz. Dan staan ze ineens op Here Bugu, met hun mooie witte 4wheeldrive met chauffeur en kijken om zich heen. Als ze zien wat wij in 3 jaar hebben opgebouwd, met een klein, zelf bij elkaar vergaard budget, hoe gemotiveerd de mensen zijn die bij ons rondlopen, wat een impact het heeft op de omgeving staan ze sprakeloos en vragen tenslotte waar onze experts zijn. Baba wijst dan om zich heen naar de mensen die aan het werk zijn en zegt: dat zijn onze experts en wij de begeleiders, we beginnen van onderop.
Hoe doe je ontwikkelingssamenwerking?
Er zijn verschillende niveau's. Op beleidsniveau in samenwerking met regeringen en instanties. Op uitvoerend niveau in samenwerking met mensen die verstand hebben van sociale en culturele processen en die bereid zijn tussen de mensen te leven, naar ze te luisteren en hun eigen cultureel bepaalde attitude aan de kant te zetten.
En eis niet van het uitvoerend niveau dat ze dezelfde regels kunnen volgen die nodig zijn op beleidsniveau.
En heb vertrouwen in mensen van de particuliere initiatieven.
Rondom Baba
De kracht van Rondom Baba is dat wij, Baba en ik, kunnen werken vanuit de situatie van de extreem armen zelf, zij zijn tegelijk onze doelgroep, onze experts, onze vrienden en collega’s.
Een project zoals het onze kan voorlopig in de huidige samenleving jammer genoeg alleen omdat het ons ideaal en onze passie is en wij bereid zijn dat voorlopig vrijwillig te doen en ik in die zin ook grote persoonlijke risico’s neem.
Voorwaarde om op deze manier te werken is dat ik bereid ben te integreren in de gemeenschap van de armen, met hun te leven, naar hun te luisteren en met hun te werken.
Wil je een fenomeen onderzoeken, zoals bijvoorbeeld ontwikkelingssamenwerking, dan doe je dat het beste op de plek waar de ontmoeting plaatsvind en dus ook waar de wrijving tussen de culturen ontstaat. De volgende stap is of je bereid bent je te ontmantelen van je eigen gewoonte patronen en met nieuwe ogen te gaan zien wat er moet gebeuren.
Samenwerken
De overheid heeft een budget voor ontwikkelingssamenwerking en dat is heel belangrijk voor de toekomst van ons allemaal.
Voor de private sector pleiten wij, Rondom Baba, dat het geld naar de privé projecten gaat, daar waar het geld niet eerst gefilterd wordt door de grote administratieve personeelskosten, gebouwen, reclame enz. Daar waar het geld direct op het veld ingezet wordt.
Betrokkenheid
Rondom Baba krijgt geld van kleine privé fondsen en van donateurs (zie www.rondombaba.nl). Het is voor ons onmogelijk om aanvragen te doen bij Oxfam, Wilde Ganzen enz. waar het grote geld zit. Wij hebben de capaciteit niet om ons door de administratieve rompslomp van een aanvraag heen te worstelen en we willen het ook niet.
Wij willen mensen, stichtingen, donateurs die ons volgen, die ons vertrouwen omdat ze met interesse en openheid onze jaarverslagen lezen en eventueel onze blogs waar ze kunnen lezen hoe we het doen.
Natuurlijk ben ik op zijn minst "prettig" gestoord dat ik persoonlijk zo’n groot risico neem om dit werk te doen.
Maar ook weer niet want wij van Rondom Baba kunnen het en het zou zonde en deprimerend zijn als ik mijn capaciteiten niet zou inzetten uit angst voor persoonlijke onzekerheid. Mijn geluk hangt niet af van mijn zekerheid maar hangt er wel vanaf of ik mijn idealen en dromen voor een rechtvaardigere samenleving probeer waar te maken.
Ondertussen hopen we natuurlijk wel dat we het vertrouwen krijgen van een steeds grotere groep, dat we gezien worden, dat het project kan groeien en bloeien en een rolmodel kan worden in samenwerking met:
de verantwoordelijken voor ontwikkelingssamenwerking en met u.
Ons werk is belangrijk, juist nu!
Help ons dit te realiseren en wordt donateur (www.rondombaba.nl donatieformulier)
