donderdag 15 september 2011

"Gaan de vrouwen de wereld redden?"

de Dogonvrouwen uit de buurt komen dansen om het einde van de vasten te vieren

Drie vrouwen
Een Algerijnse, een Française en een Nederlandse.
Zíj.... spreken Frans-Frans, ik..... spreek Afrikaans-Frans en moet mijn hersens uitrekken om ze te volgen. Het onderwerp van gesprek is zó spannend dat we op het puntje van onze stoel zitten, een fles wijn op tafel.
Na tweeëneenhalf jaar hier min of meer geleefd te hebben als een blanke kluizenaar onder de Malinezen is nu kennelijk de tijd aangebroken voor ontmoetingen met zielsverwanten. Gek genoeg kwam ik hier tot nu toe geen blanke inwoners tegen,
(behalve de Nederlander Willem Snapper), niet bij de bank, niet op de markt, niet op de plekken waar ik het verwacht zou hebben.
En dat was goed want de eerste tweeëneenhalf jaar zijn een test. Je moet het alleen doen, alleen overeind zien te blijven in deze verwarrende cultuur. Als je dat hebt overleefd mag je echt gaan meepraten vind ik.
De andere dames, die beiden een hotel runnen, zijn langer hier maar ze zijn het er helemaal mee eens. Houd je ogen gericht op je doel en laat je niet afleiden door andere blanke zwervers. In de eerste jaren wordt het kaf van het koren gescheiden. Je bent kwetsbaar, in wankel evenwicht, je wordt belaagd, uitgedaagd, door elkaar geschud, beledigd, geliefd, bemind en gepaaid, misleid, bedrogen, in je kern geraakt, je wordt lichamelijk ziek door het klimaat en de malaria, kortom je wordt op de proef gesteld. En je moet het, zoals in mijn geval, als blanke in je piere eentje zien te redden: op het platteland, met een put, een pomp en een generator voor electriciteit in de avond. En dan heb ik het maar even niet over de kakkerlakken, muizen, ratten, slangen en schorpioenen.
En toen brak het moment aan dat ik wist: ik heb de eerste etappe gehaald. Ik voelde het van binnen en ik merkte het aan de reacties van de omgeving.
En ineens ontmoet ik andere gelouterde zielen en zit ik samen om de tafel met een fles wijn en lach tot ik niet meer kan terwijl de tranen over mijn wangen rollen.
Onderwerp van gesprek? “Gaan de vrouwen de wereld redden?”

Here Bugu, een plek om van te houden...
Juli, augustus en september zijn de moeilijkste maanden. De temperatuur ligt gemiddeld lager dan in de drie maanden daarvoor, rond de 35 graden, maar de vochtigheidsgraad is enorm. Dit jaar komt de verwachtte regen maar niet op gang. Af en toe een bui die de aarde doet stomen de wegen direct onbegaanbaar maakt en de wereld verandert in een Turkse sauna.
Rondom bieden de akkers een trieste aanblik, de jonge plantjes gierst, sorgo en maïs verschrompelen waar je bij staat. De extreem arme boeren, die met de hakbijl in de hete zon de zware aarde hebben opengewerkt en daarna gezaaid, dag en nacht werkend, zien hun oogst mislukken. Het grootste deel van de oogst is voedsel voor de families voor de rest van het jaar. Vorig jaar kwam het regenseizoen pas goed op gang in september dus alle hoop is nog niet verloren. Maar dat laatste is een Europese manier om ernaar te kijken. De Malinees zegt: ca va allez, il n’y a pas de problème, elke dag heeft zijn eigen realiteit.

Op Here Bugu ondertussen is het een komen en gaan. Gael di Oliveira is gekomen, een Portugees-Nederlandse ingenieur. Hij blijft zes maanden en de windmolengroep maakt grote vorderingen.

Gael, met de groep bij de nieuwe generator

Jeroen van Rijn kwam langs, de fietsende journalist die van Amsterdam naar Timbouctou fietste en besloot al zijn bij elkaar gefietste sponsorgeld aan ons te schenken om een tractor te kopen voor Here Bugu en omgeving. Van de verschillende projecten die hij onderweg bezocht vond hij dat van ons het meest duurzaam en passend binnen zijn doelstellingen. Een enorme opsteker voor ons.

het aanbieden van het bedrag voor de tractor

Jan L. en zijn vrouw kwamen langs. Hij werkt voor de PUM, senioren die hun expertise inzetten in ontwikkelingslanden. Baba en ik zijn inmiddels lokaal vertegenwoordiger voor deze fantastische organisatie en selecteren kleinbedrijven die deskundige hulp nodig hebben.

Anco, een bekende van de windmolengroep met een aanhangwagen vol met spullen uit een container uit Nederland: machines, gereedschap en tafels, stoelen, kasten en computers voor de werkplaatsen georganiseerd door de windmolengroep, een prachtige Singer handnaaimachine, 5 nieuwe banden voor de auto van Rijk van RV4WD uit Harderwijk,een feest was het.

sinterklaasavond met Anco

Sedou zit meteen achter de naaimachine (met bijgeleverde leesbril), dat moet hij uitproberen.

Ondanks de politiek van Frankrijk tegen Mali gericht, (zie de vorige blog), waardoor het toerisme, één van de grootste inkomstenbronnen, volledig plat ligt, blijven er zonder onderbreking individuele mensen Here Bugu bezoeken om zich te verwonderen over dit snel groeiende en vreedzame project.

de avonden zijn meestal voor het internet (Gael en Huihan Lie)

En als ik zelf, bij zonsondergang, als de dagelijkse bedrijvigheid tot rust is gekomen, mijn ronde over het terrein maak, langs de dieren, langs de nieuwe vruchtenbomen, struiken en meer dan 25 medicinale planten, op de voet gevolgd door de altijd nieuwsgierige Tjakko, ben ik vervuld van diepe dankbaarheid dat ik dit werk kan en mag doen. Dat het lukt om samen met Baba, Sedou en zijn familie en alle mensen die zich inmiddels betrokken voelen, deze plek te creëren waar zoveel positieve energie bij elkaar komt.

Zijn het inderdaad de vrouwen?
Vroeger zou ik deze vraag misschien bevestigend hebben beantwoord. Ik denk er inmiddels anders over. Ik geloof dat we het moment zijn gepasseerd dat we zo generaliserend over mensen kunnen denken. Er wordt vaak gesproken over de kracht van de Afrikaanse vrouw, dat de vrouwen te vertrouwen zijn, dat ze sterk zijn en vooral dat ze hun leningen terugbetalen (wat waar is). Maar ik zie ook dat veel vrouwen juist de dragers van de traditie zijn, dat ze hun positie in het sociale systeem niet willen veranderen en dat ze, wanneer ze scholing krijgen, vooral uit zijn op luxe en sterallures. Ik zie ook veel mannen die onder invloed van westerse verworvenheden veranderen in egoïstische klootzakken, aan de drank raken en als onbeschofte idioten rondscheuren in auto’s en op brommers.
Ik ontmoet ook vrouwen die lijden onder hun juk en niet weten waar ze het moeten zoeken en wat ze moeten doen om vooruit te komen en mannen die schijnbaar lui op hun rug liggen maar alle antennes hebben uitstaan om nieuwe dingen te leren.
Het gaat niet meer over vrouwen of over mannen, over arm of rijk, over zwart of blank, over Islamiet, Christen of atheïst.
Het gaat alleen nog maar over individuen, over mensen die het goede willen en een innerlijke impuls hebben dat ze, ieder op hun “eigenwijze” manier, iets willen bijdragen om de wereld mooier te maken. En die mensen vind je overal, het maakt niet uit of ze man zijn of vrouw, en ontmoetingen met hun zijn altijd inspirerend.

Blanke vogels.....
En zo, na tweeëneenhalf jaar feestelijke ontmoetingen met Malinese mannen en vrouwen, kom ik nu dus een rij van blankhuidigen tegen die op de een of andere manier ook in deze contreien zijn terechtgekomen. Die op hun manier een bijdrage leveren en ergens onopvallend en bescheiden, zonder expat allures met nieuwe 4wheeldrives met airco, chauffeur en allerlei privileges, tussen de Malinesen leven.
Een Franse psychologe die hier in haar eentje een kippenfarm is begonnen midden op het platteland; een Franse architect die met grote liefde voor materiaal een onwaarschijnlijk mooi hotel heeft gebouwd; een Argentijnse piloot en regenmaker die wetenschappelijk onderzoek doet in Antarctica en een paar maanden per jaar met zijn vliegtuig hier de wolken induikt om wolkbreuken te provoceren voor regen; een Zweeds/Engelse die een hotel heeft en ijvert voor behoud van oude islamitische manuscripten .........om een paar voorbeelden te noemen.

Lieve hemel, hoe wonderlijk is de wereld en ......... hoe mooi!