vrijdag 23 november 2018

Samen


Feest
Vandaag is het een feestdag.
Bij mijn uitbundige ontvangst twee weken geleden heb ik beloofd dat ik persoonlijk  twee schapen zal offeren als zegening voor H B en zijn medewerkers.
Vandaag is het zover. S heeft mijn ontbijttafel feestelijk gedekt, de vrouwen van de armbanden zijn al bij zonsopgang het huis aan het dweilen, de hof buiten wordt geveegd en geschrobd, de schapen, rammen natuurlijk, een zwarte en een witte, worden gebracht en vastgebonden voor mijn deur, de messen worden geslepen en de medewerkers druppelen binnen in hun mooiste jurken en bouboes terwijl het nog uren gaat duren voor de grote bakken met eten klaar zullen zijn. Rijst met saus met groenten en vlees, alles bereid in grote pannen op vuren en daarna gegrild vlees en als feestelijk toetje een plastic flesje met frisdrank.

H B zonder plastic
Tenminste, dat laatste is de gewoonte maar daar heb ik mijn stokje voor gestoken. Ik vind dat zij ook wat moeten offeren en in het kader van ons meest recente voornemen, namelijk het streven naar een plastic-vrij H B en omgeving, komen er dus geen 60 plastic flesjes aan te pas. Elke vier dagen verzamelen alle medewerkers aan het eind van de werkdag het vele rondzwervende plastic van onszelf en het aangewaaide. B en ik doen ook mee. Gewoontes veranderen gaat langzaam dus vooralsnog gooien ze nog alles zelf op de grond wat ze later weer moeten opruimen.

Benediction
Bij het offeren van schapen hoort ook een zegening, een “benediction”, uitgesproken vlak voor de rituele slacht, traditiegetrouw gedaan door de oudste medewerker, onze meestermetselaar maar nu door mij onder het toeziend oog van eenieder.
Een verplichting die ik met moeite aanvaard heb. Ik heb de schapen een stuk van de komkommer van mijn ontbijt gegeven, tenslotte mogen zij ook wel iets als blijk van waardering voor hun offer. Daarna heb ik ze ernstig toegesproken en ze om vergiffenis gevraagd dat ze door mijn toedoen geofferd worden maar ze ook verteld dat ze het geluk hebben voor een heel bijzondere plek te worden geofferd en dat ik zeker weet dat hun offer zal bijdragen aan het welbevinden en de vrede van H. B. Het leek er wel op dat ze naar me luisterden maar ik kon in hun ogen geen blijk van herkenning vinden. Ik hoop dat het offer aanvaard wordt. Toen zijn ze meegenomen naar een andere plek en daar hebben de mannen de ‘benedictie’ nog een keer overgedaan. Ik denk dat ze niet helemaal zeker wisten of een vrouwelijke zegening met komkommer en zo wel zou werken.


Crisis
De dag wordt wel een beetje overschaduwd door een pijnlijke crisis die zich twee dagen geleden heeft geopenbaard.
In de afgelopen tien jaar heb ik op H B een grote verzameling spellen, buitenspelen en speelgoed aangelegd en ook tekenpapier, kleurpotloden, handenarbeid materiaal en handwerkmateriaal. Al het materiaal bevond zich in drie grote metalen kantoorkasten in één van de lokalen van de school. Het werd onder mijn toezicht gebruikt in de school maar ook op de spelletjes-zondagen met de vaste bewoners en, op een dag als vandaag zaten de mensen over het hele terrein met puzzels, hersenkrakers, dammen, schaken enz. Voor mijn vertrek, een jaar geleden, zijn alle prachtige kinderboeken opgeslagen in kisten, de muziekinstrumenten veiliggesteld ( i.v.m. eventueel ongewenst bezoek van mannen die niet van ontwikkeling houden en die hier in de omgeving rondzwerven) en al het andere materiaal overzichtelijk opgeborgen in de kasten.
Twee dagen na aankomst besloot ik om, naast mijn volle programma, handwerkles (breien en haken) te geven aan de 5 meiden van de moringa en vroeg om de sleutel van het lokaal.

Consternatie alom maar tenslotte kon ik de deur openen. De ravage die ik aantrof was met geen pen te beschrijven. Het enige waartoe ik in staat was, was me omdraaien, afsluiten, even parkeren wat ik gezien had, en doorgaan met mijn werk. B bleek bij navraag niet op de hoogte. In de schoolvakantie (4 maanden) hadden kinderen uit Mopti in het weekeind onder begeleiding met het materiaal mogen spelen vertelde hij maar hij had nooit gecontroleerd of dat goed ging.
De afgelopen dagen en nachten heb ik mezelf afgevraagd hoe ik moet reageren en ook geconstateerd dat deze gehele activiteit (het spel en lesmateriaal) te hoog gegrepen is voor hen en alleen kon functioneren onder mijn bescherming.

Maar ook dat deze situatie zo’n bekende crisis is die, wanneer de juiste stappen worden gezet en vooral in de juiste atmosfeer, kan leiden tot een ontwikkelingsstap van binnenuit bij de verantwoordelijke medewerkers.
We hebben er over vergaderd en zijn inmiddels bezig samen de boel te ontrafelen, een stoffige en vieze klus vanwege het stof en de muizen die zich ertussen hebben genesteld. De boeken en instrumenten zijn veilig, die zitten in de kisten. Al het andere materiaal is vooral, vuil, gedeeltelijk kapot (vooral de dozen) en hopeloos door elkaar. Het komt wel weer goed.
Vandaag dus een feestdag zonder spel behalve de sjoelbak en het reuzen djenge die ik onder mijn bed bewaard had.



spelen met de houten blokken van dijende
sjoelen




                                                             OVERAL WORDT GEGETEN



                          heel praktisch zonder borden en bestek


Saamhorigheid
Voor de rest moet ik zeggen dat ik heel erg blij verrast ben over de enorme positieve en dynamische stemming. Er heerst een saamhorigheid en vreugde onder de totale groep, mannen, vrouwen, verschillende stromingen binnen de Islam, verschillende etni, die aanstekelijk is en niet bepaald Malinees. We hebben inmiddels rond de zestig medewerkers waarvan een deel, vooral de jongeren, steeds na verloop van tijd verder trekt en vervangen wordt door nieuwe. Dat lijkt een verlies aan geïnvesteerde opleiding maar het is een winst omdat ze hun hier opgedane ervaringen doorgeven. Velen komen terug om gedag te zeggen en te vertellen waar ze zijn terechtgekomen, ook vandaag zijn er een aantal aanwezig.
De kring van mensen die er vandaag zijn is de binnenste kring, heel veel anderen horen erbij. Dat blijkt uit de bezoekers die elke dag langskomen, sommigen alleen om even te groeten, anderen om persoonlijke problemen te bespreken of de problemen in de samenleving. Ook dat maakt de dagen heel vol. Een agenda gebruik ik niet, De dagen plannen werkt hier niet. Je moet je staande houden en verrast blijven in de aaneenschakeling van gebeurtenissen en ontmoetingen in het nu totdat je omvalt en je de volgende dag weer verder kunt.

Het feest vandaag eindigde in een enorme kring met veel woorden van dankbaarheid over en weer en een welgemeend gezamenlijk gesproken:

Ne bè H B fè………… ik hou van H B

   
Het werk
Er wordt gebouwd aan de muren rondom, met toegangspoorten en deuren. Bestaande muren worden verhoogd zodat er vanaf de weg geen inkijk is, ook niet in mijn kamer. Het gevolg is dat mensen nu staande in de ezelkarren voorbij galopperen, hun hoofden zie ik langs de bovenkant van de muur scheren terwijl ze mijn naam roepen. Zal wel overgaan hoop ik.
werk aan de 200 meter lange muur aan de ene kant
oostzijde



origineel kapsel van H., zo loopt hij er altijd bij




noordzijde


1 van de palmen die we geplant hebben 10 jaar geleden, meegenomen uit Sekem in egypte
een deel van het nieuwe tuinmateriaal
behalve de moringaplantages hebben we verschillende moestuinen en een grote comostplaats.
wortelen, aardappelen (voor het eerst), gombo, mais,
verder bananen, papaja's, en heel veel vruchtenbomen

restanten van de mais , op de achtergrond de duiventoren
moestunomheining van moringatakken, erg effectief!
de kippen (of hanen) farm doet het na de herstart goed, en daar horen ook de eenden en de duiven bij



De Salle de Jip, nog altijd het centrum van alle bijeenkomsten en ontvangst en spelletjes ruimte



de armbandenvrouwen gaan morgen na 14 dagen hier te zijn geweest weer naar hun dorp, door een grote opdracht van Return to Sender zijn ze weer aan het verdienen en konden inkopen doen







de productie van kippengaas, een heel goed project























overal kranen, ze krijgen nog een betonnen voet
een gedeelte van de derde en vierde hectare

ze lijken hier als vanzelf in de bomen te groeien, maar ze worden hier gemaakt


net binnengekomen:
onderweg naar hun dorp (armbandenvrouwen) kreeg onze 4wheel auto een klapband
 de auto raasde nog 400 meter over de weg totdat hij tot stilstand kwam. Gelukkig
kon H. hem op de weg houden.
dit was er over van de band


2 km verder ging de reserveband eraan en moesten er hulptroepen vanuit hier op pad gestuurd worden. Inmiddels iedereen weer goed aangekomen.