Zijn de sterren “vertrokken” of zijn ze “gevallen" ?

Het is midden overdag. De zandstorm kleurt de lucht diep roze en geel. Zand en stof stuiven door de kieren van het huis en leggen alles onder een dikke laag. We ademen zand, eten zand, het zit in onze kleren, oren en neus en het kruipt in mijn computer.
Sedou, de gardien en mijn steun en toeverlaat, loopt rond met een lap en mept het stof van links naar rechts, een hopeloze methode. “Gaat dit ooit nog over ?“ vraag ik moedeloos.
Sedou troost me.
“Yvonne, de verandering heeft zich al aangekondigd” zegt hij in zijn mengeling van Frans, Dogonais en Bambara.
“De sterren die Toro heten staan sinds gister niet meer aan de hemel. Dat kan twee dingen betekenen."
"Wat of wat ?" vraag ik hoopvol.
"Ze zijn gevallen … of ze zijn vertrokken ..." zegt Sedou triomfantelijk en zwaait met zijn armen om de twee mogelijkheden visueel te onderstrepen.

"Als ze gevallen zijn", vervolgt hij, "dan liggen ze nu in een diep gat waaruit ze na 40 dagen weer te voorschijn komen."

Dat betekent dat de stormen zullen stoppen over 4 tot 5 dagen, dan zal er alleen nog maar droge hitte zijn en over 1 maand plus 10 dagen zal de regentijd beginnen.

Maar, als de sterren vertrokken zijn , dan begint de regentijd al over 1 week".

"De periode na het verdwijnen van de sterren is gevaarlijk, in beide gevallen trekken de herders met hun vee naar de dorpen omdat de kans dat ze omkomen van de dorst groot is."
"Ik hoop dat ze vertrokken zijn" zucht ik met een sprankje hoop op verlossing, maar kan het even later toch niet nalaten om de typisch westerse vraag te stellen: “maar Sedou, hoe weet ik nu of ze gevallen zijn of vertrokken?”
“Dat weten we niet”, zegt hij beslist, “dat weet alleen mijn vader”.

Zijn vader is de grote magicus van Koba, een klein gehucht in het zuiden van de Dogon. Hij zou, volgens Sedou, nog beschikken over oude krachten en wijsheden die wij al lang vergeten zijn. 

Hij kan iemand in een zoutpilaar veranderen en als je hem ongevraagd aanraakt val je dood neer. 

Hij heerst als een tiran over zijn “grandfamille”, heeft drie vrouwen en een onnoemelijk aantal kinderen en kleinkinderen. Hij bepaalt bij de geboorte van elk kind aan wie zij/hij uitgehuwelijkt zal worden. Toen Baba en ik december vorig jaar een ongeluk met de auto hadden, liet hij een broer van Sedou naar mij bellen om te vragen hoe het met ons ging, hij had het ongeluk "gezien". Toen we een zwarte cobra op het terrein hadden gaf hij  telefonisch instructies over de te nemen maatregelen.

Sedou heeft zijn dorp verlaten om onder de tirannie van zijn vader uit te komen  en woont met zijn gezin op Here Bugu. Daarom zal zijn vader zijn kunde nooit aan hem overdragen en zijn toverformules niet prijsgeven. Voor zijn dood zal hij uit zijn schare een opvolger kiezen en alleen aan hem de geheimen openbaren. 

"Maar hij beschermt ons wel" zegt Sedou," dus we moeten hem niet beledigen, daarmee zouden we een vloek over Here Bugu afroepen."

Vermoeid steek ik Sedou mijn telefoon toe:
“Bel hem op, ik wil weten of ze gevallen zijn of vertrokken”.
Sedou glimlacht onzeker maar belt. Er volgt een lang gesprek met veel oe's en aa's en als het klaar is zegt hij tegen me:
“Mijn vader laat je groeten. "
"En de sterren?", vraag ik …
"Hij zegt dat je geduld moet hebben, over een paar weken geeft hij het antwoord”…...