maandag 16 april 2012

Tijdens de verbouwing gaan de werkzaamheden door . . .

Mopti is in Mali misschien wel de plaats met de meest bonte mengelmoes van verschillende etnische groeperingen. Normaal leven hier de Peulen, Bozo, Touareg, Bambara, Dogon vreedzaam samen, elk met hun eigen specifieke outfit. Tulbanden, dogonmutsjes, punthoeden, zwaarden, messen, katapulten en kleurige jurken horen allemaal bij het straatbeeld. Sedou slaapt met een zwaard onder zijn kussen, de buurman Peul schiet ’s nachts zijn met dynamiet geladen geweer af in de lucht om aan te geven dat het goed met hem gaat. En zelfs ik heb een modern zwaard in foedraal naast mijn stoel in de Kanarie voor het geval dat! Baba had het lang geleden gekocht want hij vond het een vertrouwd idee dat ik me kon verdedigen. Ik vroeg hem hoe hij zich dat voorstelde, dat ik mijn raampje naar beneden draaide en met het lange mes ging zwaaien. Hij dacht even na en zei toen enigszins gegeneerd dat het ook wel handig was als ik een schaap had aangereden.

de buurman met zijn trots

Jolande krijgt tulbandles van Baba, januari 2012; tulbanden zijn in dit deel van Mali nu verboden

Na de verovering van het Noorden van Mali door de Touareg rebellen uit Libië en de extremistisch islamitische groeperingen, is Mopti een grensplaats geworden.


In afwachting van de besluiten van de interim regering samen met de militaire coupplegers en de bemiddelaars van de west Afrikaanse unie zijn de kazernes van Mopti gevuld met militairen uit de grote steden om Mopti te verdedigen en een opmars van de extremisten (enge fundamentalisten gelieerd aan Alqaida) tegen te houden.
Maar die militairen uit de grote steden zijn over het algemeen verwende, moderne jongens die al vervreemd zijn van het leven in de provincie. Zij zijn in het leger gekomen om een vast salaris te hebben en een maaltijd, niet om te vechten. Toen ze de woestijn ingestuurd werden, een bak zand in de hitte, die helemaal niet leek op hun leven in de kazernes rondom de hoofdstad Bamako, raakten ze in paniek. Ze belden met hun moeder terwijl de kogels om hun oren vlogen en deserteerden zodra ze konden. Als ze een vijand zagen deden ze hun ogen dicht en schoten op de tegenstander, ze bleven schieten tot hun kalaschnikoff leeg was, deden hun ogen open en begonnen te trillen.
En nu komen die militairen in Mopti om hier de boel te verdedigen. Elke Peul met een mes, Touareg met een zwaard wordt direct in elkaar geslagen door de militairen en verdedigd door de jeugd van Mopti. Tulbanden, messen, zwaarden, enz zijn verboden. Elke auto kan in beslag genomen worden door de militairen. Diesel kan geconfisqueerd worden evenals benzine en etenswaren onder het mom van oorlog.


Incident
Here Bugu is een parkeerplaats geworden van auto’s die hier tijdelijk gestald zijn, wielen eraf, accu’s eruit. Ik verplaats me achterop de brommer bij Baba of Sedou. Gistermiddag bracht ik zo met Sedou een bezoek aan Bathily, de burgemeester. Hij leeft noodgedwongen in zijn huis in Mopti dat nu bewaakt wordt door militairen in tenten voor de deur. Toen we aan kwamen rijden was er een opstootje. De militairen hadden een passerende Peul, die gewoontegetrouw een mes om zijn nek had hangen, in elkaar geslagen, de toegestroomde jeugd begon met stenen te gooien naar de militairen. Baba sleurde me van de brommer in een hutje aan de kant van de weg waar hij met zijn vrienden verbleef. Even later was de rust hersteld, de soldaten liepen grappend en grollend in het rond en schudden elkaar de hand, ze hadden weer een klus geklaard.
Dit voorval is typisch voor de situatie hier. De militairen, die er zijn om de bevolking te beschermen tegen invallen uit het Noorden, ageren tegen de bevolking zelf, die ze niet kennen en als gevaarlijk beschouwen.

wachten
Het is nu vooral afwachten. Wachten op de onderhandelingen van de politieke en militaire top in Burkina. De “nieuwe” militairen willen geen inmenging van buitenaf (waarschijnlijk uit angst voor hun eigen hachje). De interim-president heeft intussen de oorlog verklaard aan het Noorden, maar later gevraagd om onderhandelingen.
Het Malinese leger is niet in staat om te vechten in het Noorden, ze kennen de grote hete zandbak niet waar de rebellen en extremisten heer en meester zijn. Ze hebben geen discipline, zijn bang, vergrijpen zich aan alcohol in de kantine van de kazernes en bruuskeren de oudere garde van militairen waarvan een deel gevlucht is en een deel manmoedig is gebleven.

evenals alle andere hotels is ook het bekende Bisap cafe gesloten

De burgemeester ziet daarom alleen een mogelijkheid in onderhandelingen met de bezetters hoewel ook hij zich realiseert dat er met extremisten niet te onderhandelen valt. De nieuwe interim regering heeft van de militairen 40 dagen gekregen om de zaak op orde te brengen. Een onmogelijke opgave. Veel hangt ervan af of de bevolking rustig blijft en zich niet laat provoceren door het leger die zich als bezetters gedragen.

Het is erg schokkend om te zien hoe een land als Mali, met zulke mooie mensen, in zo’n korte tijd kan veranderen in een chaos. Gogo, de vrouw van de burgemeester zei dat ze met veel anderen de realiteit niet kan bevatten en voortdurend het gevoel heeft dat ze meespeelt in een film.

de positieve jongeren moeten ondersteund worden
Zelf denk ik dat één van de grootste problemen is dat veel geld dat van buiten komt blijft hangen in de hoofdstad en het leven van de politici en hun vrienden verrijkt. Dat zal niet veranderen. De werkeloosheid onder de jongeren is enorm. Hoe kun je dan positief blijven? De jeugd van Mopti heeft aan de burgemeester aangeboden te helpen. Omdat er geen geld meer is in de kas van het gemeentehuis is veel werk stil komen te liggen. De jongeren doen vuilnisdiensten om een positieve bijdrage te leveren, onbetaald. Er zijn acties aan de gang om voedsel, medicijnen e.d. te transporteren naar het Noorden. Maar diezelfde jongeren wordt geen enkel perspectief geboden.In Mopti is niets voor ze, geen buurthuizen, bioscoop, sportplaatsen. Niets en als er dan ook geen werk is en geen school wat doe je dan?
Particuliere initiatieven zijn belangrijk omdat die buiten de gebaande wegen kunnen gaan. Ik wou dat daar in Nederland aandacht aan werd besteed en wij niet voortdurend moeten vechten voor geld, laat staan subsidie.

HERE BUGU
Op Here Bugu houden we ons rustig en draait alles op een laag pitje. Het “dode seizoen” met de hitte is ingezet wat betekent dat je sowieso minder actief kunt zijn. Baba en ik gebruiken de tijd om te evalueren en scenario’s te maken “hoe nu verder”.
De mensen om ons heen hebben grote zorgen. Geen werk, geen loon, geen eten (de prijzen zijn hier nog niet zo heel erg gestegen). Baba heeft een tweede telefoon omdat hij platgebeld wordt met hulpvragen.
Het schooltje heeft doorgedraaid onder alle omstandigheden van de afgelopen weken.


Het motto van Here Bugu, verander het slechte in het goede, blijft krachtig overeind staan en dat is waar we onze krachten voor inzetten.
We hopen op iedereen te kunnen blijven rekenen.

Het volgende bericht zal gaan over de situatie van de Graan Bank.