door het urenlange rijden in de hitte over de rechte weg zie je soms luchtspiegelingen maar dit is echt!
de canari met op de achtergrond " de hand van Fatima"
GAO
Gao is een leemstad met veel rieten tenthuizen uitgespreid over een grote zandvlakte aan de Niger. Het is er nog stukken heter dan hier.
We werden ontvangen door de familie van Biba. Voor ons, vermoeide reizigers, werden matrassen neergelegd op de hof met kussens en een stoet van familieleden, vrienden en buren trokken aan ons voorbij. Ca va, ca va, ca va quand même, et la santé, et la famille, ca va, ca va?
Er was een schaap geslacht voor onze komst en de tantes stookten de vuren.
‘s Avonds, in het donker, schaarden we ons rond de schalen met eten. In het donker kon ik niet zien wat er in de schalen lag maar steeds als ik mijn (rechter)hand in de schaal met rijst stak voelde ik de hand van Biba die een stukje vlees, afgescheurd van het bot, in mijn hand legde.
Biba (links) met zussen en broertjes en haar moeder ( rechts)
Het ouderlijk huis van biba. De lemen muren zijn binnen soms wel een meter dik.Er is geen electriciteit, geen waterleiding.
Omringd door een groot deel van de familie bezochten we de tombe en moskee, de markt en het ziekenhuis waar de grootmoeder van Biba lag, ook weer omringd door familieleden. Een zieke omring je met zoveel mogelijk mensen zodat hij beschermd wordt voor de dood. Ik dreigde werkelijk te bezwijken door de hitte en Baba wist de familie ervan te overtuigen dat ik een kamer met airconditioning in een hotel nodig had. Daar kon ik steeds even op krachten komen, gehaald en gebracht door Baba met de canari vol met familieleden.
De veemarkt in Gossi
Op de terugweg bezochten we de veemarkt van Gossi met het plan koeien te kopen. Allaissan uit Mopti, de kleermaker met verstand van koeien, was daarom mee. Het is een Toeareg markt. Een groot en uitgestrekt zandterrein waar de gesluierde Toearegmannen in groepjes naar toe komen met schapen, geiten, koeien en kamelen.
Baba, die altijd heel familiair is met iedereen, gaf me instructies. “Yvon, luister goed: er zijn twee kwaliteiten van Toeareg. Hier hebben we te maken met de moeilijke kwaliteit. Als iets ze niet bevalt hebben we meteen oorlog en ze trekken direct hun mes en geven je een haal zonder pardon. Zie je die messen en sommigen hebben ook zwaarden. Je moet ze niet zo direct aankijken zoals jij bij iedereen doet .”
Zoals iedereen gingen wij ook op een matje zitten en Baba en Alaissan liepen soms rond om in de koeien te knijpen. Baba wilde grote magere want die kun je goed vetmesten. Ik liep in mijn eentje ook rond en keek naar de schapen met lange oren want die zijn ook van de goede kwaliteit volgens Baba. De Toeareg monsterden me vanachter hun sluiers van top tot teen alsof ik een stuk vee was. Soms dacht ik even dat ze in me zouden knijpen om te kijken of ik echt was. Uiteindelijk werden er geen koeien gekocht.
Deze zondag waren er voornamelijk kamelen omdat de regenperiode begint en de kamelen gebruikt worden op het land. De Toeareg geven ze snuiftabak en andere drugs (waar ze zelf ook verslaafd aan zijn) waardoor ze veel harder werken maar waardoor ze ook gevaarlijk zijn. Een kameel die niet op tijd zijn portie binnenkrijgt kan aardig uit de band springen.
De moskee aan de overkant
Eenmaal thuis blijkt dat de moskee voor mijn deur een nieuwe geluidsinstallatie heeft gekregen die ook werkt bij stroomuitval en die zo krachtig is dat ik bij wijze van spreken kan ruiken wat de muezzin zojuist gegeten heeft. Met onvermoeibare ijver jammert, gilt, zucht, steunt, hijgt hij minstens 5 maal per dag zijn koranteksten mijn huis in om me op te roepen tot gebed. Het is pure terreur en onbespreekbaar. Eén maal heb ik samen met Baba, die zeer gelovig is, bewust geluisterd en hem de vraag gesteld of hij zich kon voorstellen dat Allah of God zich hier 5 maal per dag op verheugde. Op Here Bugu komt geen moskee was zijn antwoord.
Het werk
Het werk op Here Bugu gaat gestaag door. Het huis van de gardien wordt prachtig en helemaal met de hand gebouwd met enkele eenvoudige gereedschappen. Alle stenen ter plekke gebakken.
In Dialangou worden voorbereidingen getroffen voor het afsluiten van de put en het installeren van een pomp, zonnepanelen (waarvoor ik vervoer moet vinden uit Nederland) en de aanleg van kranen.
Het ziekenhuiscomitee vergadert. Twee vrouwen gaan een opleiding krijgen als voorlichter voor gezondheid, geboortebeperking en seksueel overdraagbare ziektes. Er is een project in voorbereiding met KOZON voor een training aan 20 vrouwen voor een nieuwe manier van houtbesparend koken. Het windmolenproject dat in december zal plaatsvinden vraagt de nodige voorbereiding en belooft een prachtig
project te zijn om mensen aan werk te helpen en dorpen aan stroom. Eerste helft komende week ben ik in Bamako voor besprekingen. Eind juli verhuist Sedou naar Here Bugu en ik hoop eind augustus te volgen.
Vanuit hier wens ik alle vrienden van Rondom Baba een mooie zomer toe.
Yvonne
