zaterdag 9 januari 2016

Witte zwanen ... Zwarte zwanen


Het is een stuk comfortabeler om met Air France naar Bamako te vliegen dan met Air Maroc. De tijden liggen gunstiger, de vliegtuigen zijn minder oud, de catering beter. De prijs van een retourticket bepaalt met welke maatschappij ik vlieg en dat was de laatste twee keer Air France.

Maar of ik nu overstap in Casablanca of in Parijs, het Malinese leven begint bij de gate naar Bamako, al is de groep passagiers verschillend per maatschappij.

In Casablanca hebben we het Westen al achter ons gelaten. Mekkagangers, kralenketting in de ene en koran in de andere hand zitten op de witte tegelvloer, op de grond, zoals ze gewend zijn, hun vergulde thermoskan met mekkawater naast zich. Op de banken enorme vrouwen kleurrijk uitgedost met kinderen aan de borst, zwarte mannen zwetend in westerse kostuums met flessen whisky in de bekende gele vliegveldtassen en nieuwe smartphones in de hand.

In Parijs is het anders. De Afrikanen zijn veelal westers gekleed, ook de vrouwen. En, minstens de helft van de passagiers zijn tegenwoordig blanken, expats, uit de hele wereld, werkend voor buitenlandse diensten en de ontelbare N.G.O. ’s die op Mali afkomen en verder militairen van de UN vredesmissie, in burger of in uniform, allemaal op weg naar Bamako, de “place to be”, het bruisende bolwerk met veel voorzieningen in een groot gevaarlijk en arm land.

Inmiddels is Bamako ook een beetje “mijn stad” geworden. Het is een overstap tussen de twee extreem verschillende werelden waarin ik leef. De laatste jaren, sinds de problemen in Mali begonnen zijn, is de grote stad Bamako verandert. Als ik nu in Bamako ben bevind ik mij met witten onder mekaar in een grote zwarte stad. Enerverend en leuk om zoveel blanken te ontmoeten uit de hele wereld, zoveel verhalen te horen en ervaringen te delen, meestal in de Engelse of Nederlandse taal. Heerlijk om lekker te eten met een glaasje wijn, te ontspannen en ’s avonds een warme douche te nemen zonder kakkerlakken aan mijn voeten en een bed met schone witte lakens zonder stof en zand.

Soms komt Baba me hier ophalen en overnacht dan ook bij mij in de witte wereld. Hij is niet meer zo verlegen als in het begin maar voelt zich het meest op zijn gemak bij zijn zwarte “broers” en “zussen”, het personeel.
En dan rijden we naar Here Bugu en kost het me minstens een week om als witte weer in de zwarte wereld onder te duiken en te pogen het beste van onze cultuur te delen met het beste van hun cultuur.

Uitdagingen zijn het. Allemaal uitdagingen!

Witte zwanen, zwarte zwanen
Wie gaat er mee naar Engel-land varen?
Engel-land is gesloten
De sleutel is gebroken
Is er dan geen smid in het land
Die de sleutel maken kan?

Lang doorgaan, lang doorgaan
Wie achter is moet voor gaan